Cahier Baan

Nieuws

Achtergrond

Bedrijfsprofiel

Links

Reacties

Het noodlijdende Baan wordt voor een prikkie opgekocht door het Britse bedrijf Invensys. Een ,,excellente uitkomst'', zegt de topman, maar vinden de aandeelhouders dat ook?

Door onze redacteuren
STÉPHANE ALONSO en ERIK VAN DER WALLE
ROTTERDAM, 31 MEI. Aan de lijdensweg van Baan is dan vanochtend eindelijk een einde gekomen. De koers gedaald van bijna 50 euro tot minder dan 3 euro, de directie uitgewaaierd naar tal van meer lucratieve internet-jobs, menig aantrekkelijke dochter van de hand gedaan en het klantenbestand in afwachting van levenstekens van de automatiseerder.

President-commissaris Pierre Everaert heeft zich de afgelopen maanden de benen uit het lijf lopen om kopers te vinden. Namen als IBM, Oracle en Computer Associates gingen over tafel, maar Baan kwam uit bij het veel minder bekende Invensys. Niemand kan beweren dat de voormalige topman van Ahold en Philips niet in de Barneveldse automatiseerder heeft geloofd. Een jaar geleden kocht hij nog 125.000 aandelen Baan voor 11 euro: nu gaat hij samen met de andere commissarissen, de aandeelhouders Fletcher en de gebroeders Baan akkoord met een bod van 2,85 euro. Verliespost voor Everaert: 220.000 gulden.

,,Dat de nieuwe koper nauwelijks een premie bovenop de beurskoers betaalt, geeft aan dat de kans op een faillissement bijzonder groot was'', zegt een analist. ,,Anders gaan de aandeelhouders als Everaert, die de stand van zaken uitermate goed kennen, nooit akkoord met zo'n deal.'' Dat de Britten de komende tijd bijna 1 miljard gulden (ongeveer gelijk aan de omzet van de automatiseerder) nodig denken te hebben om Baan weer op de rails te zetten, zegt ook iets over de omvang van de problemen.

Een excellente uitkomst voor de aandeelhouders en de medewerkers noemt Everaert de vanochtend bekendgemaakte deal. De steun van de vakbond Reformatorisch Maatschappelijke Unie heeft hij in elk geval. Het faillissement is afgewend en gedwongen ontslagen worden niet verwacht.

Menig aandeelhouder zal minder te spreken zijn over de ,,excellente uitkomst''. In twee jaar tijd heeft Baan de waarde van 20 miljard gulden zien verschrompelen tot 1,6 miljard vanochtend. De grotere aandeelhouders zijn inmiddels akkoord en gezien de kansen op een faillissement lijken de andere aandeelhouders geen alternatief te hebben.

De oorzaken van de val: de organisatie heeft mede onder druk van de hooggespannen verwachtingen de groei niet kunnen dragen. ,,Het is 13 kwartalen oorlog geweest'', verklaarde oprichter Jan Baan vorig jaar. Iedere keer voordat een periode werd afgesloten moest Baan zijn best doen om aan de verwachtingen van de markt tegemoet te komen. Afnemers speculeerden daarop om het bedrijf grote concessies in de prijs te laten doen. ,,Zij kunnen wachten tot de laatste minuut'', gaf Baan toe. Het ‘14e kwartaal', in het najaar van 1998, ging het volledig mis. Van de zestig contracten waarover werd onderhandeld gingen er nul door. Het gevolg was dat het bedrijf een winstwaarschuwing moest geven. De beurskoers kelderde, het imago verslechterde en Baan belandde uiteindelijk in de rode cijfers.

En de klant? Die piekert er niet over om zijn hele automatisering in handen te geven van een bedrijf waarvan onduidelijk is of het volgende week nog bestaat. De vertrouwensbreuk werd verergerd toen Amerikaanse aandeelhouders de onduidelijke verhoudingen met de bv's van de oprichters Jan en Paul Baan onacceptabel begonnen te vinden.

De kettingreactie tussen beurs, bedrijf en klanten resulteerde ook nog eens in een leegloop onder het personeel. Hoewel de vraag naar mensen in de automatisering groot is, viel het vertrek van het ‘gewone' personeel nog wel mee. Veel erger was de leegloop in de top, waar in minder dan een jaar Tom Tinsley (president), Mary Coleman (bestuursvoorzitter) en financieel directeuren James Mooney en Klaas Wagenaar vertrokken. Toen de opties door de koersdaling op de beurs niets meer waard bleken te zijn, had Baan zijn aantrekkingskracht volledig verloren.

Wat Everaert als dagelijks bestuurder op de been hield was de software van Baan en de grote bedrijven als klant. ,,Bekijk het niet alleen door de boekhoudkundige bril. Baans echte waarde zijn niet de financiën, maar onze gerenommeerde klantenkring, ons unieke product en onze eigen mensen'', verklaarde hij eerder dit jaar. Helaas voor Everaert had de financiële wereld, de klanten en zijn eigen topmensen voor dergelijke romantiek geen oog.