In deze rubriek, die twee keer per week verschijnt, bericht Marie-José Klaver over ontwikkelingen op Internet. Reacties en tips: klaver@nrc.nl

MARIE-JOSÉ KLAVER

De fusie tussen online advertentiebedrijf DoubleClick en marketingbedrijf Abacus Direct was vanaf het begin omstreden. Samen beschikken de Amerikaanse bedrijven over uiterst gedetailleerde informatie over heel veel mensen.

DoubleClick, dat op 1.500 grote websites als AltaVista de advertenties verzorgt, verzamelt al jaren informatie over websurfers: waar komen ze vandaan, waar gaan ze naar toe, wat is hun e-mailadres, wat zijn hun interesses, hoeveel tijd zijn ze online, op welke advertenties klikken ze? Van 80 miljeonw ebsurfers heeft DoubleClick profielen gemaakt. Abacus Direct heeft in de loop der tijd van 88 miljoen huishoudens profielen verzameld, bestaande uit onder meer naam, adres, inkomen, opleiding, gezinssamenstelling en koopgedrag.

Privacy Choices van DoubleClick.

Als je die twee databanken koppelt, kun je van vrijwel iedere Amerikaanse consument en websurfer heel nauwkeurig volgens wat hij of zij in 'de echte wereld' en op Internet doet. Gegevens van gebruikers die bij Double Click bekend zijn (bijvoorbeeld het e-mailadres en het surfgedrag) worden gekoppeld aan gegevens van Abacus (naam, adres, telefoonnummer, inkomen, koopgedrag, vermogen, schulden etc.).

Een voorbeeld. Klant Maria Baker koopt bij een filiaal van Macy's een spijkerbroek. Ze betaalt met haar credit card. Abacus heeft inzage in haar credit report, het overzicht van uitgaven via haar credit card. Aan de hand van haar credit card nummer, waaraan ook haar naam en adres is gekoppeld, kan het gefuseerde DoubleClick-Abacus ook zien wat Maria Baker op Internet koopt. Bij betalen op het Web moet je ook je e-mailadres opgeven (om een bevestiging te ontvangen of een bericht dat het bestelde product niet te leveren is).

Twee dagen geleden maakte de Federal Trade Commission, de antimededingingsautoriteit van de Verenigde Staten, bekend een onderzoek tegen DoubleClick in te stellen om te kijken of het bedrijf consumenten onheus bejegent. De koers van het beursgenoteerde bedrijf daalde daarop drastisch. Ook de staat New York staat op het punt juridisch actie tegen DoubleClick te ondernemen.

DoubleClick ligt van alle kanten juridisch onder vuur. De staat Michigan maakte gisteren bekend het bedrijf voor de rechter te dagen wegens privacyschending. Het openbaar ministerie van Michigan geeft DoubleClick tien dagen de tijd om te stoppen met het vergaren, opslaan en analyseren van digitale sporen van Internetgebruikers. Als de onderneming doorgaat met deze praktijken, die in Michigan illegaal zijn, moet DoubleClick voor de rechter verschijnen. Eerder al spande een vrouw uit Californië een proces tegen Double Click aan zij haar privacy terug wil.

In een reactie op alle negatieve publiciteit over het bedrijf (zie fullcoverage.yahoo.com/fc/Tech/Internet_Privacy) heeft DoubleClick begin deze week een privacysite geopend (www.privacychoices.org). Op deze site, die de vertrouwenwekkende naam Privacy Choices heeft, legt het bedrijf uit dat online adverteren noodzakelijk is om het Internet gratis te houden. Surfers en consumenten die prijs stellen op hun privacy kunnen zichzelf met een paar muisklikken immuun maken voor het gegluur van DoubleClick.

Of de informatie van het bedrijf betrouwbaar is, is de vraag. In het verleden zei DoubleClick dat cookies nooit verbonden konden worden met andere persoonsgegevens van surfers. Cookies zijn kleine bestanden die een site op de harde schijf van bezoekers zet. Aan de hand van de gegevens die in het cookie wordt opgeslagen herkent de site een gebruiker als hij of zij de site weer bezoekt. Cookies kunnen heel nuttig zijn. Ze voorkomen dat je je steeds weer moet aanmelden met je gebruikersnaam en wachtwoord bij sites als de New York Times. Maar als ze verkeerd gebruikt worden, vormen ze een ernstige bedreiging voor de privacy van Internetgebruikers. Ze kunnen wel degelijk gekoppeld worden aan andere gegevens die over gebruikers bekend zijn, zoals naam, adres en koopgedrag. In Texas loopt momenteel een proces tegen het gebruik van cookies. De officier van justitie van Texas is van mening dat cookies een vorm van stalking zijn omdat ze de gebruiker permanent lastig vallen en achtervolgen.

Wie DoubleClick niet vertrouwt en toch enigszins anoniem wil surfen, kan het beste in de browser cookies uitzetten. Ook JavaScript uitzetten helpt overigens tegen ongewenst gegluur. Via JavaScript kunnen, net als via cookies, veel gegevens aan surfers worden ontfutseld, bijvoorbeeld of hij of zij vanaf de harde schijf of een e-mailbericht op een link heeft geklikt en wat de resolutie is van het beeldscherm. Een nadeel is dat surfen zonder cookies en JavaScript heel moeilijk is, omdat veel websites ervan uitgaan dat bezoekers deze functies hebben aanstaan.

DoubleClick: www.doubleclick.net

Abacus Direct: www.abacus-direct.com

Privacy Choices: www.privacychoices.org

Berichtgeving over DoubleClick: fullcoverage.yahoo.com/fc/Tech/Internet_Privacy

Federal Trade Commission: www.ftc.gov

Actie van het Center for Democracy and Technology tegen DoubleClick: www.cdt.org/action/doubleclick.shtml