In deze rubriek, die twee keer per week verschijnt, bericht Marie-José Klaver over ontwikkelingen op Internet. Reacties en tips: klaver@nrc.nl

MARIE-JOSÉ KLAVER

Beaver College in Philadelphia wil zijn naam veranderen. De website van de school (www.beaver.edu) wordt door sommige filterprogramma's geblokkeerd. Het woord beaver betekent niet alleen bever, maar wordt ook gebruikt als een vulgaire aanduiding voor het vrouwelijk geslachtsorgaan. Het college is bang, zo meldt de Philadelphia Inquirer, dat leerlingen die Internet gebruiken om naar een vervolgopleiding te zoeken de site van de school niet kunnen bereiken. Ook e-mail van studenten van Beaver College wordt door filtersoftware geblokkeerd.

I-Gear blokkeert Plato en Augustinus.

Beaver College was toch al van plan zijn naam te veranderen omdat de seksuele connotatie die het woord beaver heeft afgestudeerden belemmert op de arbeidsmarkt. In de Philadelphia Inquirer vertellen studenten dat ze vaak worden uitgelachen als ze vertellen waar ze studeren. De onbereikbaarheid op Internet is voor Beaver College de druppel die de emmer doet overlopen. Er wordt nu een enquête gehouden onder medewerkers en studenten voor een nieuwe naam.

In de Verenigde Staten hebben veel scholen en bibliotheken softwarefilters geïnstalleerd om te voorkomen dat minderjarigen sekssites bezoeken. Ook hebben veel ouders thuis een filter als CyberSitter of NetNanny op de PC gezet.

Beaver.edu is niet de enige website die ten onrechte wordt geblokkeerd. In de praktijk blijkt dat filterprogramma's veel sites blokkeren die geen porno bevatten. Omdat de meeste filterfirma's de lijst met geblokkeerde sites niet openbaar maken is het vaak moeilijk na te gaan hoe groot het aantal onterecht geblokkeerde sites is.

Peacefire, de jongerenorganisatie tegen filteren, slaagde er onlangs in de blokkeringslijsten van de programma's X-Stop en I-Gear te kraken.

De zwarte lijst van I-Gear bevat 437.000 sites die worden geblokkeerd. I-Gear wordt veel door middelbare scholen in de Verenigde Staten en Canada gebruikt. Voorzitter Bennett Haselton (21) van Peacefire heeft 50 sites binnen het .edu domein (universiteiten en andere onderwijsinstellingen) bekeken die door I-Gear worden geblokkeerd. Volgens Haselton worden er 38 ten onrechte als pornografisch aangemerkt. Dat is 76 procent.

Geblokkeerd wordt onder meer een experimentele computeranimatie van een promovendus aan het MIT, één van de meest toonaangevende technische universiteiten ter wereld.

Ook een site over homoseksualiteit in de bijbel van een assistent-hoogleraar van Bluffton College, gelieerd aan de kerk van de Mennonieten, is volgens I-Gear pornografisch.

Studies over het Romeinse Rijk vindt I-Gear ook afkeurenswaardig. Het programma blokkeert een webpagina met een bespreking van het boek Roman Sexualities en twee pagina's met hoofdstukken uit het boek The Decline and Fall of the Roman Empire. Een hoofdstuk uit de Confessions van Augustinus wordt eveneens tot verboden terrein verklaard.

I-Gear discrimineert niet. De oude Grieken en Thomas van Aquino zijn volgens I-Gear al net zo abject als de Romeinen en Augustinus. De webpagina met de aantekeningen van de filosofiecolleges die wetenschappelijk medewerker Gyula Klima op Yale volgde, waarin onder meer Plato en Thomas van Aquino werd behandeld, wordt ook geblokkeerd.

X-Stop, dat 370.000 sites op de zwarte lijst heeft gezet, heeft volgens Peacefire een foutmarge van 68 procent. X-Stop, dat onder meer door de Evangelische Omroep wordt gebruikt, blokkeert volgens de eigen obsceniteitscriteria van het filterbedrijf 34 van de 50 door Peacefire onderzochte sites ten onrechte. Een groot verschil met I-Gear is dat X-Stop zich niet richt op wetenschappelijke publicaties, maar op homepages van studenten. Er is op de sites niets onzedelijks te zien of te lezen.

Enkele voorbeelden. Op de homepage Susan's Refuge, gemaakt door een studente van de universiteit van Arkansas, staan slechts wat foto's en geluidsfragmenten. Porno of obscene geluiden zijn er niet te vinden.

Jon Larsen, studerend aan de Southern Methodist University, heeft zijn geblokkeerde homepage met links naar wakeboard-sites in 1998 voor het laatst geactualiseerd. Er staat een foto op van een blote knie, een illustratie bij een verhaal van Larsen over een blessure die hij opliep tijdens het wakeboarden (snowboarden op het water).

Peacefire: www.peacefire.org

Onderzoek I-Gear: peacefire.org/censorware/I-Gear/igear-blocked-edu.html

Onderzoek X-Stop: www.peacefire.org/censorware/X-Stop/xstop-blocked-edu.html

I-Gear: www.i-gear.com

X-Stop: www.xstop.com

Dossier Filteren: www.nrc.nl/W2/Lab/Filteren