In deze rubriek, die twee keer per week verschijnt, bericht Marie-José Klaver over ontwikkelingen op Internet. Reacties en tips: klaver@nrc.nl

MARIE-JOSÉ KLAVER

Nina Brink, de topvrouw van World Online, heeft gelogen over haar aandelen. Ze had ze al lang voor de beursgang van World Online verkocht aan een investeringsmaatschappij.

Nina Brink van World Online toost met bankiers en vertegenwoordigers van de Amsterdamse effectenbeurs op de introductie van de aandelen World Online op 17 maart 2000. (Foto NRC Handelsblad, Maurice Boyer)

Kort na de beursgang verkocht dit bedrijf Brinks aandelen waardoor de koers daalde. Nina Brink werd miljardair en het personeel van World Online en de andere beleggers leden grote verliezen.

Toen dit duidelijk werd, bekroop me een sterk déjà vu-gevoel, in de snelle Internetwereld een nog nieuw fenomeen. Er verandert zoveel, dat alles eigenlijk steeds nieuw is. Zo niet bij World Online. Twee jaar geleden werd er bij dat bedrijf ook gelogen, gesold met klanten en personeelsleden en geheimzinnig gedaan over cijfers.

In 1998 bleek dat het bedrijf enkele ernstige beveiligingslekken had. World Online ontkende alles, net als Nina Brink nu met een stalen gezicht tegen de pers vertelde dat ze haar aandelen zou houden. Toen op een gegeven moment de klantgegevens van zo'n 184.000 abonnees op straat kwamen te liggen en allerlei nieuwsgierige Internetgebruikers in de mailboxen van World Online-klanten gingen kijken, begon de cijferstrategie. We hebben helemaal geen 184.000 abonnees, het zijn er minder, zei de woordvoerder. Dit was geheel in strijd met eerder gepubliceerde persberichten van WOL, waarin het bedrijf claimde 260.000 klanten te hebben.

Leden van de actiegroep Attac protestereren met zeepbellen tegen de beursgang van World Online 17 maart jl. Ze zijn het niet eens met de 'snel-geld snel-rijk gekte' die in Nederland heerst.

De ontkenningen van de zijde van World Online hielden aan. Bij het bedrijf was alles veilig, zei de woordvoerder. Jan van Thiel van het programma Radio Online van de TROS besloot te bewijzen dat World Online echt lek was en brak in bij enkele websites van bedrijven die klant waren bij World Online. Als een echte hacker veranderde hij de sites zodat iedereen kon zien dat hij er geweest was. ,,U krijgt overigens de groeten van Tros Radio Online, waarin wij vanavond om 21 uur op Radio 1 gaan praten over de beveiliging van websites'', luidde de boodschap die Van Thiel op de website van één van de bedrijven achterliet. Eigen schuld van die klanten, zei woordvoerder Rob van der Linden later in de uitzending van Radio Online. Wij verhuren kamers op Internet, die de klant zelf op slot moet zetten, vatte Van der Linden het beveiligingsbeleid en het servicebeleid van zijn bedrijf samen.

Geschrokken door alle commotie besloot World Online een hackwedstrijd uit te schrijven. Alle Nederlandse computerkrakers en beveiligingsdeskundigen werden opgeroepen de systemen van World Online te kraken. De Internetaanbieder zou wel eens laten zien hoe goed de beveiliging was.

Talloze websites en mailboxen werden gekraakt. Tot groot ongenoegen van de klanten, onder wie particulieren die het niet leuk vonden dat hun mail openbaar werd en grote bedrijven als Fortis die dachten dat ze bij een normale provider zaten. Ook de branchevereniging van providers NLIP en de Consumentenbond keurden de hackwedstrijd af.

Hoewel voor iedereen op Internet te zien was hoe lek World Online was, was er geen winnaar van de wedstrijd. Een van de spelregels was namelijk dat gekraakte computers waar een webserver (een programma dat ervoor zorgt dat een website in de lucht blijft) op stond, niet meetelden. Die kon je wel kraken en de websites van klanten veranderen en hun post lezen, maar je won er de wedstrijd niet mee.

Vlak voor het einde van de wedstrijd maakte een 17-jarige Internetgebruiker 2.000 mails van World Online-medewerkers openbaar. De mails bevatten vooral klachten van klanten over de gebrekkige snelheid en het moeizame inbellen. De oorzaak van het lek is volgens World Online ,,een domme, maar menselijke fout'' van een medewerker.

De jeugdige hacker kreeg een beloning van 15.000 gulden. Eigenlijk had hij die niet verdiend, vond World Online omdat op de computer waar de mail van de medewerkers op stond ook een webserver draaide, maar het bedrijf besloot een uitzondering op de regels te maken.

Een webserver kan binnen enkele minuten op elke computer geplaatst worden. Koortsachtig moeten de medewerkers van World Online in de week van de hackwedstrijd op alle computers webservers hebben geplaatst om de wedstrijd niet te verliezen.

Net als in 1998 valt ook dezer dagen het grenzeloze vertrouwen van het personeel in World Online op. Op een persconferentie verklaarde het personeel, dat zich net voor bijna 50 miljoen gulden in de schulden had gestoken, dat ze de kersverse miljardair Nina Brink steunden. Een belachelijke farce. Wie een paar jaarsalarissen heeft verloren, zoals sommige World Online-medewerkers is overkomen, is boos op zijn baas die ruim een miljard heeft verdiend en door het laten dumpen van grote hoeveelheden aandelen de koers heeft gedrukt. Bovendien kun je je afvragen wat voor steun een in België wonende miljardair nog nodig heeft van haar personeel.

Artikelen over de beursgang en de beveiligingslekken en hackwedstrijd: www.nrc.nl/W2/Lab/WOL

Reactie NLIP op kraakwedstrijd World Online: www.nlip.nl/reacties/archf98/980618.htm