In deze rubriek, die twee keer per week verschijnt, bericht Marie-José Klaver over ontwikkelingen op Internet. Reacties en tips: klaver@nrc.nl

MARIE-JOSÉ KLAVER
E-mail is de killer application van het internet. 511 miljard e-mails zullen er tegen het eind van dit jaar verstuurd zijn. Over vijf jaar zullen er volgens onderzoeksbureau IDC 35 miljard e-mails per dag worden verzonden.

Geen wonder dat e-mailmarketing een van de snelst groeiende takken van de internetindustrie is. Dit jaar spenderen bedrijven 1,1 miljard dollar aan reclame per e-mail, zegt het Amerikaanse onderzoekbureau eMarketer. In 2003 zullen bedrijven zo'n 4,5 miljard dollar uitgeven aan marketingmail.

Een groot deel van de verstuurde marketingmail bestaat uit spam, internetjargon voor ongewenste elektronische reclame. 20 of 30 spamberichten in je mailbox na een weekje vakantie of griep is geen uitzondering. Wie weinig e-mailt, zal na een vakantie waarschijnlijk meer spam dan echte mail aantreffen.

Spam vermomt zich ook steeds vaker als echte e-mail. Veel berichten hebben als onderwerp: 'Hi, long time no see' of 'Re: Your information request'. Sommige spambedrijven vervalsen de afzender van de e-mail zodat het lijkt of de verzender iemand is van dezelfde provider of hetzelfde bedrijf.

Maar veel spam is gelukkig direct te herkennen. De meeste internetgebruikers hebben geen vrienden die hs7qytz@alienor.ensma.fr of 7O5c269u7@halifax.nscc.ns.ca als e-mailadres hebben en berichtjes sturen die beginnen met 'WE CAN TAKE YOUR SITE TO THE TOP!' of 'Gratis rijk worden'.

Spam kost internetgebruikers en bedrijven die netwerkvoorzieningen leveren veel geld. John Quarterman van MIDS, het oudste internetonderzoeksbureau, heeft in 1998 berekend dat een spambericht dat aan 10 miljoen gebruikers wordt gestuurd minstens 140.000 gulden schade oplevert. Quarterman is er bij zijn berekening van uit gegaan dat het lezen en verwijderen van een spamboodschap een gebruiker 5 seconden kost en dat het gemiddelde uurloon 10 gulden bedraagt. Niet meegerekend heeft hij de telefoonkosten en de verwerkings- en opslagkosten van de internetaanbieders.

Het aantal verstuurde spamberichten neemt elk jaar toe. Het Amerikaanse bedrijf Brightmail dat filters maakt waarmee providers spamberichten kunnen tegenhouden, zegt dat het aantal spams met 400 procent is toegenomen in de periode 1999-2000. Elke provider ontvangt dagelijks 4.900 spams, aldus Brightmail.

Spammers lijken ook wel steeds brutaler te worden. Het Nederlandse bedrijf Teleles heeft vorige week talloze internetgebruikers gespamd met reclame voor computerles op scholen. In de mail stond ook een verklaring: "Ongevraagde reclame-e-mail is meestal slecht gezien. Als dat ook voor u geldt, bij deze onze excuses. Wij hebben op het moment echter geen andere keus. We moeten zo snel mogelijk naamsbekendheid krijgen en een paar ton voor voorpagina-advertenties hebben we niet. Vandaar."

Spam versturen is heel eenvoudig. Er zijn cd-roms te koop met tientallen miljoenen e-mailadressen. ('68 MILLION EMAIL ADDRESSES - $149!!' begint een recente spammail.) Met wat tijdelijke accounts bij verschillende providers kun je binnen een paar uur bijna de hele wereld bereiken.

De spammer die 68 miljoen e-mailadressen aanbiedt voor 149 dollar legt uit waarom spam zo aantrekkelijk is. Als je een product aanbiedt dat 5 dollar kost en 1 procent van de internetgebruikers die je hebt gespamd reageert, verdien je 3 miljoen dollar.

Dat is geen onrealistisch scenario. Volgens een enquête van Ernst & Young bezoekt 14 procent van de ontvangers van spam websites die in de berichten worden genoemd.

Spam is in de meeste gevallen niet verboden. De Nederlandse regering vindt spam zelfs een uitstekend middel om het internetgebruik te bevorderen. Niet reageren op spam is waarschijnlijk de enige manier om een einde te maken aan de miljoenen verslindende plaag. (Klagen bij de provider van de spammer helpt vaak niet.) Het is de vraag of internetgebruikers zoveel zelfdiscipline hebben. Een cd-rom met pornoplaatjes voor 10 dollar of een Russische vrouw voor 100 dollar is voor veel ontvangers zo aantrekkelijk dat ze toch zullen klikken en kopen.

Spamcop: www.spamcop.net

No spam: www4.mids.org/nospam

Junkbusters: www.junkbusters.com

E-mail: klaver@nrc.nl