Water

Onlangs stemde de Eerste Kamer in met een regeringsplan voor een hogere btw op het gebruik van water. Staatssecretaris Vermeend had voorgesteld om water van het 6% naar het 17,5%-tarief over te brengen. Op voorstel van de regeringspartijen is besloten om over de eerste zestig gulden van de jaarlijkse waterrekening (het ‘basiswater’) 6% btw te blijven rekenen en over het verbruik daarboven (het ‘luxe’water) 17,5%. Het argument voor deze trouvaille was dat water een noodzakelijk goed is en dat je het dus onder het lage btw-tarief zou moeten laten vallen. Het is inderdaad juist dat water een van de meest noodzakelijke behoeften van de mens (die zelf bijna geheel uit water bestaat) is. Volgens deze redenering zou water nog beter onder het nultarief kunnen vallen. Ja, het zou zelfs gesubsidieerd moeten worden!

Vermeend stelde dat hij met het hogere btw-tarief op water het verbruik wilde remmen ter wille van het milieu. Nu is het zeer de vraag of daarvoor deze prijsverhoging van water voldoende is. Een noodzakelijk goed heeft een heel lage prijselasticiteit, dat wil zeggen dat een prijsverhoging een relatief kleine invloed heeft op het verbruikte volume. In ‘Water besparen met ‘waterspoor’ ’, NRC Handelsblad 17 december 1998 wordt bepleit om ook de rioleringsheffing en de zuiveringsheffing, die nu apart betaald worden, in de waterprijs op te nemen. Wanneer alleen de rioleringsheffing in de waterprijs wordt opgenomen spreekt men van een smal waterspoor. Komt de zuiveringsheffing er ook bij dan heeft men het over een breed waterspoor. In dit geval zou water een aantal guldens per kubieke meter duurder worden. Ook bij een lage prijselasticiteit betekent dit een nog steeds vrij forse daling van het verbruik. En dan zou de consument, zelfs bij een noodzakelijk goed, zijn gebruik toch wel eens kunnen gaan aanpassen. Want water is natuurlijk maar tot een bepaalde hoeveelheid noodzakelijk. Daarboven gaat het om lekker lang douchen, de auto wassen en de tuin sproeien. En dat allemaal met DRINKwater. In sommige streken van het land is ons drinkwater van superieure kwaliteit. In andere streken ontstaan niet voor niets waterwinkels waar je smakelijk water in flessen kunt kopen.

Wonderlijk is het overigens dat als argument de milieubelasting is aangevoerd en niet het feit dat we gewoon zorgvuldiger met het drinkwater zelf moeten omgaan. Het blijft immers vreemd dat we - ondanks waterbesparende douchekoppen, doorstroombegrenzers en spoelonderbrekers - wassen, plassen en plenzen met kostelijk drinkwater.

RS