Microsoft voor de rechter

Op 18 mei van dit jaar zijn twintig Amerikaanse staten en het ministerie van Jusititie een rechtszaak begonnen tegen Microsoft, het grootste software bedrijf ter wereld, bekend van MS-DOS (Microsoft Disk Operating System) en Windows. ('Rechtszaak tegen Microsoft begonnen', NRC Handelsblad 19 mei 1998 en 'Bill Gates als moderne John D. Rockefeller', NRC Handelsblad 19 mei 1998). Zo'n negentig procent van de pc's in de wereld draait onder Windows 95 en voor een deel Windows 98. En dit feit is tegelijk de kracht van Microsoft en zijn zwakke plek. Met 90% marktaandeel heb je onmiskenbaar een economische machtspositie en je kunt zelfs bijna van een monopolie spreken. En Microsoft wordt ervan beschuldigd misbruik te maken van deze monopoliepositie. De strenge Amerikaanse Antitrustwetgeving verbiedt dit. Medio jaren tachtig is het Amerikaanse telecommunicatiebedrijf AT&T (American Telecom and Telegraph) in acht delen gesplitst, nadat was vastgesteld dat AT&T zijn economische machtspositie misbruikte. Begin van deze eeuw leidde deze wet tot de opsplitsing van John D. Rockefellers machtige Standard Oil (Esso).

Microsoft, het bedrijf van Bill Gates, de rijkste man ter wereld, heeft een omzet van 9 miljard dollar en is wat marktkapitalisatie betreft onlangs General Electric voorbijgestreefd. De beurswaarde bedroeg op 18 september van dit jaar 267 miljard dollar, die van GE bedroeg 260 miljard dollar.

Microsoft wordt ervan beschuldigd zijn machtspositie te misbruiken om - onder andere - de concurrent Netscape kapot te maken. Netscape had in de achter ons liggende jaren ongeveer 80% van de browsermarkt in handen gekregen. Een browser is een programma dat de gebruiker in staat stelt zich op Internet te bewegen. Microsoft had op dit punt een beetje zitten pitten; het was zo gebiologeerd door de lancering van zijn Windows 95, dat het de betekenis van Internet niet voldoende onderkende. Dit gaf nieuwkomer Netscape de kans om zijn positie op te bouwen met behulp van een uniek marketingconcept: het stelde zijn browser, de Netscape Navigator, gratis via Internet beschikbaar. Het geld werd verdiend met software voor de computers die samen het Internet vormen. Netscape's marktaandeel liep op tot 80%, een succes dat natuurlijk bij Microsoft niet onopgemerkt bleef. Gates en zijn boys schrokken wakker en stortten zich vol overgave op de vernieuwing van hun tot dan toe wat sukkelende Internet-bladerprogramma de Internet Explorer. De grote angst van Microsoft was dat Netscape zijn Navigator zou uitbouwen tot een vervanger van Windows. Vandaar dat zij computerfabrikanten als Compaq en Hewlett Packard dwongen, onder het dreigement 'geen Explorer, dan ook geen Windows', de Microsoft Explorer op hun systemen te installeren. Vervolgens zetten ze de voor de hand liggende stap: ze integreerden de Explorer met Windows. Zodat iedereen die Windows koopt - en dit besturingsprogramma zit dus, zoals al vermeld, op 90% van de pc's - automatisch de Microsoft Explorer meegeleverd krijgt en na installatie het Explorer-logo op zijn bureaublad ziet verschijnen. Sindsdien is het marktaandeel van Netscape met tientallen procentpunten teruggelopen.

In The Economist van 13 juni 1998 gaat Bill Gates in op de diverse beschuldigingen die aan het adres van Microsoft worden gericht. Hij wijst op de enorme betekenis die Windows heeft als gemeenschappelijk platform voor software-ontwikkelaars. Hij noemt de voordelen die consumenten hebben van Windows: ze kunnen uit duizenden merken en modellen kiezen, die allemaal op de zelfde manier worden bediend. Gates wijst op de sterke daling van de kosten van hard- en software en op de betekenis die de zeer innovatieve computerindustrie heeft voor inkomens en werkgelegenheid. Hij wijst erop dat Windows' marktpositie niet onaantastbaar is; het is volgens hem zeer wel denkbaar dat IBM, Sun Microsystems en Oracle, apart of tesamen, op een dag met een vervanger op de markt komen.

Maar, aldus Gates, laten we alsjeblieft niet terugkeren naar de tijd waarin de meeste computers niet met elkaar konden communiceren omdat ze met verschillende besturingssystemen waren uitgerust. Wie zich die tijd herinnert, kan hier volledig achter staan.

(RS)

 

'Microsoft legt schuld bij Netscape', NRC Handelsblad, 22 oktober 1998;

'Netscape uit harde beschuldiging', NRC Handelsblad 21 oktober 1998;

'Justitie opent aanval op Microsoft', NRC Handelsblad 20 oktober 1998;

'Justisite versus Microsoft, de grote boze wolf voor de rechter', NRC Handelsblad 16 oktober 1998;

'Beschuldigingen tegen Microsoft blijken ernstiger', NRC Handelsblad 3 september 1998;

'Microsoft vecht tegen vijandige wereld', NRC Handelsblad 5 februari 1998;

'Microsoft onder vuur justitite VS', Website NRC Handelsblad Economie voor jou, 5 oktober 1996

 

Zie ook:
Dossier Microsoft