Italië en de EMU

Zo'n kop, 'Zalm vertrekt als Rome euro krijgt' is natuurlijk spannend nieuws. Vervolgens ontkent de minister van Financiën ooit zoiets maar gedacht te hebben. En intussen laait de discussie over de euro en de toelating van Italië weer op en de VVD versterkt zijn imago van bewaker van de harde gulden.

Zoals bekend vragen de criteria van Maastricht om onder andere een EMU-tekort van ten hoogste 3% van het bruto binnenland product en een EMU-schuldquote van ten hoogste 60. In de verdragstekst zit nog wat ruimte: de referentiewaarde voor het EMU-tekort mag niet worden overschreden, tenzij de verhouding tussen het tekort en het BBP 'in aanzienlijke mate en voortdurend is afgenomen en een niveau heeft bereikt dat de referentiewaarde benadert.' Voor de EMU-schuldquote geldt een soortgelijke tekst.

De grafiek, gebaseerd op gegevens van september jl. (MEV1998), laat zien dat strikt genomen alleen Luxemburg, Frankrijk en Finland aan de criteria inzake de overheidsschuld en het overheidstekort voldoen. Dan is er een cluster landen, waaronder Nederland, die min of meer voldoen. Er zijn drie negatieve uitschieters: Griekenland, Italië en België.

EMU-tekort en EMU-schuld in % BBP Bron: CPB, Macro Economische Verkenning 1998

In 1996 bedroeg het tekort van Italië 6,7% van het BBP. In de grafiek bedraagt het 3,25%. Volgens de jongste cijfers verwacht Italië voor 1997 een tekort tussen 2,7 en 2,9%. Cijfers waar door sommigen vraagtekens bij worden gezet. In 'Reëel tekort Italië boven 4 pct' wordt aangegeven welke vormen van creatief boekhouden zijn gebruikt om tot deze 2,7/2,9% te komen. Maar Italië zal ongetwijfeld strak volhouden dat er niets oneerbaars is gebeurd. En het zal wijzen op collega-lidstaten die ook niet aan alle citeria voldoen. Dit wat het overheidstekort betreft.

De cijfers inzake de EMU-schuldquote (zie ook 'Staatsschuld Italië, na die van België, hoogste in EU' plaatsen Italië duidelijk buiten de kopgroep..

Deze quote bedroeg in 1993,'94,'95,'96 en '97 respectievelijk, 116,119,125, 124 en 123. Voor 1998 wordt 121 verwacht. Dit is twee maal het criterium van 60% en van een aanzienlijke afname is geen sprake. Alleen België laat slechtere cijfers zien. Wat overigens de vraag oproept wanneer onze minister van Financiën zijn Benelux-partner gaat aanpakken.

Als Italië het overheidstekort aantoonbaar creatiever omlaag heeft gebracht dan andere lidstaten, dan staat het -gegeven ook de cijfers inzake de overheidsschuld - een heel eind van de EMU-kopgroep af.

(RS)