Centrale bank vangt gunstige prijs voor goud
Door onze redacteur MAARTEN SCHINKEL
ROTTERDAM, 14 JAN. De Nederlandsche Bank heeft haar goud voor een gunstige prijs weten te verkopen. Omgerekend heeft de centrale bank, die gisteren meedeelde vorig jaar 300 ton uit haar goudvoorraad op de markt te hebben verkocht, daar een prijs voor ontvangen van gemiddeld rond 390 dollar per troy ounce (31,1 gram). Vanmorgen noteerde goud 357 dollar per troy ounce.

Vier jaar geleden deelde De Nederlandsche Bank mee dat er 1992 400 ton goud was verkocht. De prijs van toen, ver onder de 350 dollar per ounce, werd later bekritiseerd toen de goudprijs weer steeg. De centrale bank bleek op een dieptepunt te hebben verkocht, of met zijn verkopen dat dieptepunt zelf deels te hebben veroorzaakt.

Ditmaal wijst de gemiddelde gulden-prijs in kilo's van 21.400 gulden op een gunstige serie van transacties. Teruggerekend naar de gemiddelde dollarkoers over vorig jaar moet het verkochte goud zo'n 390 dollar per ounce hebben opgebracht. En dat is, gezien de prijsontwikkeling van '96, dicht bij de top van de markt.

Op de goudmarkt daalde de prijs van goud vanmorgen licht van 358,80 dollar naar 357 dollar. Gisteren steeg de goudprijs nog, na het bekend worden van de verkoop door De Nederlandsche Bank. Al maanden waren er geruchten over 'officiële' verkopen door centrale banken op de goudmarkt. ,,Er was even een gevoel van opluchting toen de identiteit van de verkopende centrale bank bekend werd'', zegt goud-analist H. Rijnbeek van Hollandsche Bank Unie vanmorgen. ,,Het ei was gelegd.''

Het Britse onderzoeksbureau Gold Fields and Mineral Services (GFMS) had vorige week al gewag gemaakt van verkopen door centrale banken in 1996, die netto zouden uitkomen op een voor de goudmarkt grote hoeveelheid van 208 ton. Die mededeling drukte de goudprijs toen naar 355 dollar, het laagste punt van de afgelopen drie jaar. Het zwaartepunt van de vermoede verkopen door centrale banken lag in de observatie van GFMS in de laatste maanden van het jaar.

De Nederlandsche Bank verkocht haar goud in een serie van termijntransacties die, gezien de prijsontwikkeling op de goudmarkt vorig jaar, in de eerste helft van 1996 moeten zijn overeengekomen. Dat kan betekenen dat De Nederlandsche Bank vorig jaar niet de enige partij is geweest met grote verkopen.

,,We hadden informatie over een verhoogde activiteit door centrale banken, met name in de tweede helft van vorig jaar'', zei P. Walker van GFMS vanmorgen. ,,Maar na de gegevens van nu moeten we de goudverkopen door centrale banken in 1996 vrijwel zeker opwaarts bijstellen.'' De hoge prijs die De Nederlandsche Bank heeft ontvangen is volgens hem ook veroorzaakt door de verkoop op termijn. Die levert de verkoper een termijnpremie, een 'contango' op. In mei publiceert het bureau definitieve cijfers over de goudmarkt in 1996.

Het bekend worden van de Nederlandse goudverkoop nam vanmorgen geruchten over op handen zijnde goudverkopen door andere Europese centrale banken niet weg. Zij zouden met de opbrengst zorgen dat hun aandeelhouders, de nationale overheden, beter kunnen voldoen aan de financiële criteria voor het begrotingstekort en de staatsschuld. Die criteria zijn belangrijk voor toetreding tot de Economische en Monetaire Unie.

Walker twijfelt aan de logica van die redenering. Centrale banken kunnen niet zomaar hun eigen goud- of deviezenreserves aan de staat laten toekomen. Een woordvoeder van De Nederlandsche Bank zei vanmorgen dat de boekwinst op de goudverkoop, 2,25 miljard gulden, gewoon binnen De Nederlandsche Bank blijft en in de balans verhuist naar de post 'waarderingsverschillen goud en deviezen'. Omdat goud geen rente oplevert, maar de deviezen (valuta's) die er voor terugontvangen zijn wel, gaat de winst van De Nederlandsche Bank met 250 miljoen gulden omhoog. Die winst komt wel ten goede aan de staat. Maar, onderstreept Walker, een dergelijk bedrag is zo gering vergeleken met de begroting, dat verkoop van al het goud door Europese centrale banken, de overheidsfinanciën in de EU-landen slechts marginaal zou verbeteren.

Rijnbeek wijst er bovendien op dat de grootste Europese houder van goudreserves, de Duitse Bundesbank, vorig jaar principiële bezwaren had tegen een goudverkoop uit de reserves van het Internationale Monetaire Fonds, om met de rente-opbrengst een fonds op te zetten voor schuldvermindering aan de armste landen. Bundesbank-president Tietmeyer zei gisteren na regulier overleg met centrale-bankpresidenten van de elf grootste industrielanden, dat de centrale banken geen goudverkopen in petto hebben. Daar is overigens geen formele afspraak over gemaakt, zo voegde hij toe.

Rijnbeek toonde zich vanmorgen licht positief over de goudprijs die hij, na de volgens hem overdreven reactie van de laatste weken, ziet stijgen naar 365 dollar. Bij aantrekkende vraag naar goud, met name uit het Verre Oosten, kan de goudprijs in de loop van het jaar verder stijgen naar niveaus rond 375 dollar, aldus Rijnbeek.

(Uit NRC HANDELSBLAD van dinsdag 14 januari)