CS VRIJDAG
Eerder verschenen
columns

JL HELDRING
HJAHOFLAND
ROEL JANSSEN
ELSBETH ETTY
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
LEO PRICK

Kunst op tv: doorbraak?

door Henk van Gelder
Welke rol speelt de televisie in het komende cultuurseizoen? Zo te zien is het aanbod lang niet slecht. Veel eigen drama, waaronder Kees Prins als Johnny Jordaan in Bij ons in de Jordaan, diverse series met kort werk van debuterende regisseurs en scenaristen (Lolamoviola, Novellen, Goede daden bij daglicht) en een nieuwe reeks van de makers van Pleidooi en Oud geld, veel recente Nederlandse speelfilms en documentaires die mede door de omroepen werden gefinancierd, en vanaf januari zelfs een experiment met een kunst-actualiteitenrubriek van de AVRO die twee keer per week op Nederland 3 na middernacht wordt uitgezonden.

En zelfs is er de afgelopen dagen een klein wonder gebeurd met Het uur van de wolf, de NPS-rubriek voor kunstdocumentaires die al sinds jaar en dag wordt ingeleid met de omstreden wolf-dame van Inez van Lamsweerde. Tot dusver moest dit wekelijkse programma het stellen met een laat uitzenduur, dat weliswaar goed bij de titel paste, maar voor veel kijkers toch onaantrekkelijk was. Komend seizoen dreigde dat alleen nog maar erger te worden. Op hoog niveau was besloten Het uur van de wolf in het nieuwe seizoen naar de zondagavond te schuiven, waar de rubriek gevaarlijk dicht bij het middernachtelijk uur zou komen. En daar zou het, ver na middernacht, ook nog worden gevolgd door het TROS- programma met de ongelukkige titel Kunst omdat het moet. Twee rubrieken van vergelijkbare snit, die op de buitenlandse markt regelmatig op dezelfde kunstenaarsportretten azen - en die hier nu op een hoopje bij elkaar waren geveegd. Alsof het officieel omroepbeleid was: gooi die wettelijk voorgeschreven kunst er maar uit als er toch geen hond meer kijkt.

Afgelopen maandag, nog slechts twee weken voordat het nieuwe seizoen begint, is daar echter verandering in gekomen. Op het laatste moment drong het ook tot de betrokkenen door dat dit geen fraaie oplossing was. Hoewel de raad van bestuur van de NOS de verschuiving formeel nog moet goedkeuren - want zo gaan die dingen in omroepland - staat nu vrijwel vast dat Het uur van de wolf naar de vooravond gaat. Half 8 wordt de nieuwe uitzendtijd. Dat is een doorbraak; eindelijk kan de geïnteresseerde kijker wekelijks op een normaal tijdstip een ordentelijke documentaire over een kunstonderwerp zien.

Buiten die reguliere avondschema's bevindt zich intussen nog steeds de derde rubriek die kunstdocumentaires uitzendt: het AVRO-programma Close Up, eveneens op zondag, om half 7, op Nederland 1. Ook dat is regelmatig het aanzien waard, maar ook dat mocht tot dusver geen beslag leggen op een beter uitzenduur. Dat blijft zo. Maar er komt wel iets bij. Close Up krijgt in het nieuwe seizoen de kans enige tientallen uitzendingen op een doordeweekse avond, op een prettiger tijdstip, te herhalen. Het lijkt een goedkope oplossing, en dat is het misschien ook wel, maar het kan ervoor zorgen dat de betere afleveringen niet meer onopgemerkt voorbij gaan.

Vaak heeft Hilversum somber stemmend nieuws voor wie over kunst en cultuur even adequaat wil worden geïnformeerd als over verkeersongelukken, politiek of sport. Zo vanzelfsprekend als het hier staat, is het immers in werkelijkheid nog lang niet. Vandaar dat ieder lichtpuntje een instemmend stukje waard is.

(Uit Cultureel Supplement van 25 augustus 2000 )