DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG
LEO PRICK

T O M   R O O D U I J N

5 november 1999

Huisgeluiden

Ruud slaapt lang uit. Als De Draad twee maanden geleden met deze zin was begonnen, had de lezer gedacht dat de auteur een slap verhaaltje zou gaan vertellen. Nu weet iedereen waar ik het over heb. Het is bij mij tegenwoordig permanent on line, met het geluid en, zodra ik aan de hand daarvan denk dat het interessant is, ook met het beeld aan. De Flash Site van het programma kent een pop up 4 screen waarmee permanent vier kanalen op het scherm te zien zijn. Daarmee kan je bijvoorbeeld vanuit drie camerastandpunten bekijken hoe het tafelkleed wordt uitgeklopt en de kippen verschrikt wegrennen, terwijl op het vierde scherm Ruud een patience legt. Vandaag hebben alle mannen hun shirtjes aan, dat mag wel in de krant. Maurice knapt een uiltje.

Gisteravond laat heb ik ademloos naar een tafeltenniscompetitie gekeken. Het werd een uitputtingsslag: wie zou eerder te bed gaan, uitdager Bart of ik? Pas toen in het huis geen beweging meer te bespeuren was, zette ik de computer uit. Het merkwaardige is, dat niet alle via de vier pop- up-schermpjes verspreide beelden live zijn; soms komt dezelfde conversatie twee keer voorbij, bijvoorbeeld die tussen een van de nieuwe bewoonsters (hun namen heb ik me nog niet eigen gemaakt) en Karin; de laatste werd met haar figuur gecomplimenteerd "terwijl je toch vier kinderen hebt gekregen". Toen de twee nieuwen op hun eerste avond door Karin in de vrouwenslaapkamer werden geïntroduceerd, kregen ze te horen waar allemaal camera's stonden opgesteld. Dat was toch wel even slikken: aan drie van de vier zijden van de kamer. Ook dat tafereel zag ik twee keer, vanuit twee verschillende hoeken. Wat bedoelt de regie hiermee?

Van de huisgeluiden die steeds op de achtergrond klinken, gaat iets onmiskenbaar rustgevends uit. "Huppa", hoor ik nu, "enneh huppaah!" Die geluiden begeleiden de momenten dat Ruud en zijn kaartpartner 'uitkomen'. Het lijkt wel of in het huis niets in stilte mag gebeuren, alles van geluiden vergezeld dient te gaan. Wordt het geluid niet door de activiteit zelve veroorzaakt, dan zorgen de bewoners wel voor begeleidend rumoer. Liedjes zingend, kletspraatjes voerend of gewoon voor zich uit murmelend. Ruud en Bart kneden deeg, terwijl Willen met de blonde, in gele kamerjas en reusachtige slippers gehulde nieuwe bewoonster aan het pingpongen is. "Oh, fok" roept ze bij elke misser. En alsof de mannen de tennisgeluiden willen overtreffen, heffen ze de Zuiderzeeballade aan. "Ik wil tegen de winnaar", roep Bart die zich nu met Ruud aan de tennistafel heeft geschaard.

Waarom is dit het meest fascinerende dat ik in jaren op een scherm heb gezien? Niet zozeer omdat je hoopt dat er iets onvertogens wordt gezegd, er ineens een kloppartij uitbreekt of er een ingreep van buiten te signaleren is, zoals je bij de start van een Formule-1-race op een ongeluk hoopt. Het meest intrigerend is het besef dat met jou enkele duizenden op hetzelfde moment - en 's avonds meer dan een miljoen - kijken naar een menselijke kippenren. Mijn individuele ervaring van gisteravond is een publieke wedstrijd in het groot: wie krijgen van dit turen in de ondragelijke leegte van het bestaan eerder genoeg, de bewoners of de kijkers?