DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG

T O M   R O O D U I J N

27 oktober 1999

Eenmaal, andermaal

Een ingelijst olieverf-schilderij van omstreeks 1939 met een tram en een politie-verkeersbord uit Reading, gesigneerd 'SE Underhill', voor iets meer dan 300 mark! Het is jammer dat het beloofde plaatje niet tevoorschijn wil komen, de hebzucht wordt er alleen maar groter door. Wie vroeger rommelmarkten afschuimde in de hoop er een buitenkansje aan te treffen, dient zich nu dagelijks bij de Internet-veilingen aan te melden. Comfortabeler dan de vlooienmarkt, maar er kleven ook nadelen aan. Ook al kan in de meeste gevallen het aangeboden object aan de hand van een foto op schermgrootte worden bekeken, nog zegt dat onvoldoende over de algehele kwaliteit. Een schilderij dient, alvorens over de aankoop een beslissing te nemen, aan alle kanten te worden bekeken; de signatuur en de kwaliteit van verflaag en ondergrond worden met een vergrootglas aan een nader onderzoek onderworpen. En dat geldt voor vrijwel alles op de rommelmarkt: desnoods moet er aan geroken en gevoeld kunnen worden. Dat kan allemaal niet op de Internet-veiling.

Het tweede nadeel betreft de schaalgrootte waarop de artikelen worden aangeboden. Het Europese veilinghuis QXL, dat sinds vandaag ook in Nederland operationeel is, werkt op Europese schaal en heeft vestigingen in Italië, Frankrijk en Duitsland. Door het grote bereik worden de voordelen van de kenner op de rommelmarkt geëlimineerd, of anders gezegd: een klein meesterwerkje blijft niet lang onopgemerkt en zal zelden voor een te laag bedrag van de hand gaan. (De 300 mark waarop het Engelse schilderijtje nu staat, zal ongetwijfeld oplopen tegen de tijd dat de biedingsperiode verloopt.) Op e-veilingen wordt dus meestal een markt-conforme prijs betaald. Daar staan de overvloedigheid van het aanbod en de mogelijkheid daarin te zoeken tegenover. Dat ene stuk dat aan een verzameling ontbreekt, kan nu veel gerichter worden opgespoord. Het derde nadeel vormt de onvoorziene meerprijs. Wie in Engeland voor 300 gulden een schilderij laat afhameren, moet niet verbaasd zijn als hij twee keer zoveel heeft neergeteld du moment dat het aan de muur kan worden gespijkerd: transportkosten, transactiekosten, invoerrechten, etcetera.

De Internet-veiling behoort inmiddels tot de meest populaire toepassingen van het medium. E-Bay meldde gisteren een verdriedubbeling van de inkomsten vergeleken bij hetzelfde kwartaal vorig jaar, naar 58,5 miljoen dollar. Het aantal geregistreerde gebruikers bedraagt 7,7 miljoen, eBay was verantwoordelijk voor 36,2 miljoen transacties, vergeleken bij 9,2 miljoen een jaar geleden, samen een waarde vertegenwoordigend van 741 miljoen dollar. Maar nu het slechte nieuws: de uitgaven van eBay groeiden nog harder dan de inkomsten, van 15,5 miljoen dollar vorig jaar naar 46,2 miljoen dollar in hetzelfde kwartaal van dit jaar. Ziedaar het grote probleem van alle omvangrijke virtuele ondernemingen: de besparing aan huisvestings-, energie- en overheadkosten weegt niet op tegen de enorme uitgavepost voor specialistische kennis en infrastructuur.