DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG

T O M   R O O D U I J N

23 september 1999

Internet-vriendschap

Via Internet ontstaan contacten, die meestal niet in het 'echte leven' worden voortgezet. Soms vormt de afstand een beletsel, vaker voldoet cyberspace blijkbaar als ontmoetingsruimte. Dankzij deze rubriek kwam ik in contact met mensen die ik nooit heb ontmoet, maar door het corresponderen wel enigszins heb leren kennen. Een hunner is Judith van Praag, een eerst in Los Angeles en later in Seattle gevestigde Nederlandse. Trouwe lezers van deze rubriek kennen haar wellicht van haar e-mail-reacties, waaruit ik wel eens heb geciteerd. Vorige week was Van Praag in Amsterdam, waar ze mij een exemplaar overhandigde van haar zojuist verschenen eerste boek (zie De Draad van gisteren).

Omdat ze beiden in Los Angeles woonden en ik een overeenkomstige belangstelling in hun e-mails meende te bespeuren, bracht ik Judith van Praag in contact met Annelou Verboon die ook hier wel eens heeft gefigureerd. Verboon houdt zich in de Verenigde Staten eveneens met schrijven bezig, zij het van filmscenario's. Wat na een eerste toenadering van lieverlede ontstond, is een prachtig voorbeeld van Internet-vriendschap. Judith van Praag vertelde in Bodega Keijzer dat ze, na een kleine week Internet-onthouding (ze reisde niet met een lap- top), de dagelijkse uitwisseling met haar mail-pal node miste. Soms mailen ze, vertelde Van Praag, wel een paar keer per dag. Behalve gemeenschappelijke interesses openbaarden zich ook gemeenschappelijke kennissen. Steeds meer strikt persoonlijke wederwaardigheden werden uitgewisseld. Een keer hebben ze elkaar 'bijna' ontmoet, maar er op het laatst toch vanaf gezien.

Zo'n ontmoeting ligt voor de hand, maar succes is niet gegarandeerd. Internet-vrienden beseffen niet altijd dat vertrouwelijkheden die in zo'n intensieve correspondentie worden uitgewisseld, deels zijn gericht aan een zelf gecreëerde instantie: men kleurt uit onbekendheid met de ander het profiel zoals men het 't liefste ziet. Bovendien: E- mailen heeft de losheid van een telefoongesprek, terwijl de techniek van de brief wordt gehanteerd. Dat suggereert meer diepgang en kameraadschappelijkheid dan er in werkelijkheid is. Er ontstaat een sfeer van intimiteit, zeker wanneer de correspondentie zich afspeelt buiten het eigen taalgebied. Maar zou die ook ontstaan zijn wanneer de correspondenten elkaar eerst 'in het echt' hadden ontmoet? Er zijn voorbeelden van Internet-vriendschappen, die na een ontmoeting zijn gestrand: men had zich wederzijds iets anders voorgesteld. Dat risico pleit ervoor zo'n vriendschap maar strikt virtueel te houden.