DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG

T O M   R O O D U I J N

23 april 1999

Internet kijken

Internet is ook in Nederland een bron van koortsachtige activiteit. ,,Op Hemelvaartsdag zal voor de eerste keer in de geschiedenis van het Nederlandse Internet een werkelijke ontmoetingsplaats ontstaan, waarin Internetters elkaar lijfelijk ontmoeten'', mailt de 'virtuele gemeenschap' Focus-In. ,,Deze meeting ligt in het verlengde van de activiteiten van Focus-In, maar draagt ook iets uitdagends in zich: de gedachte dat Internet een werkelijk sociaal medium is.''

Een toogdag voor Internetters, het doet denken aan de bijeenkomsten van 'luistervinken' in de begindagen van de omroephistorie. Alleen de EO organiseert nog met regelmaat van die evenementen waar de aanhang met zang en dans wordt vermeid. Het persbericht blaakt van vreugdevolle verwachting: Focus-In roept Internet uit tot een 'werkelijk sociaal medium', alsof dat ooit in twijfel was getrokken. Maar realiseert Focus In zich wel dat ze, door zo'n manifestatie te organiseren, tegelijk het medium als ontoereikend verklaren voor het 'werkelijke' sociale contact? Behalve idealistisch kan het medium ook kapitalistisch worden benaderd. Nederlands grootste tv-producent, Endemol, verklaarde onlangs bij de presentatie van de halfjaarcijfers in de toekomst ,,een fors deel van de omzet'' te halen uit uitzendingen via Internet. De producent zei met opzet pas nu met deze plannen naar buiten te komen, ,,want je moet met dit soort dingen niet te ver voor de muziek uitlopen''. Als er nu - precies tien jaar na het stranden van Van den Ende's 'Sterrennet' - bij deze beursgenoteerde onderneming definitief van wordt uitgegaan dat web-tv een succes wordt, zal dat ook wel zo zijn. De producent zegt te beschikken over 'kroonjuwelen' die zonder al te grote investeringen interactief gemaakt en via Internet aangeboden kunnen worden. ,,Doordat er relatief weinig investeringen nodig zijn'', lichtte John de Mol de plannen toe, ,,draagt omzet via Internet snel bij aan de winst.'' Als belangrijkste 'hinderpaal' voor het ,,adequaat doorgeven'' van beelden beschouwt de producent de geringe snelheid van de verbindingen. Een niet genoemd, maar wel degelijk voor dit soort initiatieven bedreigend element wordt gevormd door de kosten die voor de consument aan web-tv zijn verbonden. Kunnen in Nederland de meeste mensen zich nog wel een computer veroorloven, met de betaling van het telefoon- of kabeltarief voor langdurig Internetgebruik ligt dat anders.

De jonge technologie-miljonair en 'zendeling van hetInternet- kapitalisme' Jeroen Mol, die met zijn pas opgerichte bedrijf Tornado-Insider in Europa een Silicon Valley- achtig netwerk wil opbouwen, vindt de telefoontarieven de belangrijkste belemmering voor de bloei van het 'Internet-kapitalisme'. In Het Parool kondigde hij een actie tegen de tarieven aan: ,,Het Internet moet net zo goedkoop worden als tv.'' Een nobel streven, maar een ongelukkige vergelijking nu tv-kijken juist duurder wordt - met het Amsterdamse A2000 als trendsetter.

Omroephistorisch beschouwd wordt Internet in de volgende eeuw ongetwijfeld een even belangrijke omwenteling als de komst van de televisie in de jaren vijftig. Het hangt alleen van twee dingen af in welk decennium u daar de vruchten van plukt: uw beurs en uw telefoonmaatschappij.