DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG

T O M   R O O D U I J N

22 april 1999

Eigentijdse plagen

Er zijn tal van manieren om centen uit de zak te kloppen. Sommige zijn slim, andere regelrecht schurkachtig. Tot de laatste categorie behoort de afdeling Inlichtingen van KPN Telecom, die mij laatst viereneenhalve gulden afhandig maakte voor het verstrekken van één telefoonnummer. Vroeger waren de inlichtingen gratis, nu betaalt men F 1,50 per handeling. Eerst belde ik 0900-8008, waar mij werd verteld dat dit de afdeling Binnenland was.

Vervolgens kreeg ik bij de afdeling Buitenland een nummer dat de fax van het gezochte hotel bleek te zijn. Dat iemand van woede kan ontploffen kon ik mij ineens levendig voorstellen.

Nog zo'n 'ideetje'. Microsoft Nederland heeft een portal-site geopend, lees ik in het reclamevakblad. Daarop wordt samengewerkt met de VNU, de Volkskrant, De Telegraaf, Wegener, Beursmedia, de Staatsloterij, Gouden Gids, Macropolis en World Online. De informatie-uitwisseling vindt met gesloten beurzen plaats, of, zoals Microsoft Nederland het uitdrukte, ,,wij wassen elkaars hand.'' Gretig meldde ik mij aan bij het adres msn.nl, waar de volgende 'Opmerking voor gebruikers' mij opnieuw in woede deed uitbarsten.

,,Omdat uw browser geen internationale gegevens ondersteunt, kunt u niet alle inhoud zien die wij voor u hebben samengesteld. Als u de opnieuw ontworpen website van MSN wilt bekijken, download dan nu een nieuwe versie van Internet Explorer. Deze is gratis.'' Dat is toch wel uitzonderlijk brutaal! Bij het surfen over bijkans de gehele wereld, wat ik voor deze rubriek nu bijna anderhalf jaar doe, heb ik nog nooit enig probleem ondervonden van mijn browser Netscape Navigator 3.01 Gold. En zeker geen andere aangesmeerd gekregen alvorens ik de site kon bekijken. Aan de gratis versie van Internet Exporer heb ik dan ook geen enkele behoefte. Zouden de partners zich realiseren dat ze van de samenwerking met Microsoft zulke vuile handen krijgen?

Voornoemde vormen van geldklopperij en misleiding zijn gemakkelijk te vermijden, door respectievelijk het telefoonboek op internet te raadplegen en door nooit meer op een 'opnieuw ontworpen' Microsoft-site af te gaan.

Lastiger is te ontkomen aan de talrijke enquêtes die de Internetter op zijn pad vindt. Omdat het geen geld oplevert, lijken de oprichters en geldschieters van internetsites massaal te hebben besloten, moet het medium wel optimaal worden aangewend voor marketingdoeleinden. Zo beland je steeds vaker pas bij een behoorlijke krant als je eerst lijsten hebt ingevuld over je afkomst, je leeftijd, je opleiding en je huwelijkse staat.

De zoekmachine voor nieuwsgroepen Déjá News heeft in deze sfeer ook iets nieuws bedacht: 'Ratings'. Leuk, denk je, even kijken hoe de oordelen van nieuwsgroepen over pak weg de Kosovo-oorlog, de Trenchcoat Mafia of de Bijlmer-enquête worden gekwantificeerd. Maar niks hoor, ook dit blijkt een slim verpakte volksraadpleging te zijn, waarbij de argeloze deelnemer een palmtop-computer als worst krijgt voorgehouden bij het kiezen van zijn favoriete camera, tijdschrift of frisdrank.

Gegevens over koopgedrag, voorkeuren en interesses van consumenten, ze zijn blijkbaar goud waard. Enquêtes nemen ondertussen de vorm van een plaag aan. Al twee weken, bij voorkeur op zeer drukke momenten van de dag, belt mij een enquêtrice namens het reclamevakblad. Niet nee kunnen zeggen betekent tijd vermorsen.

Eigentijds ' ideetje' voor KPN Telecom: verbind aan de afdeling Inlichtingen een enquête en maak hem van de opbrengst weer gratis.