DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en
schrijf Tom Rooduijn
rooduijn@nrc.nl
JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG
T O M R O O D U I J N
16 april 1999
Voyeurisme
,,Voyeurisme heeft de toekomst'', roept een reclamepsycholoog in een
artikel
in USA Today over de opmars van de webcam op Internet. ,,Het geeft de
consument de mogelijkheid van de-ervaring-zonder-de-risico's.'' De
mogelijkheid om consumenten in de beslotenheid van hun huiskamer
anderen in
hun persoonlijke omgeving te laten bekijken, vervult op dit moment
marketingstrategen met opwinding. Want 'het werkt', blijkt uit het
artikel.
Neem de site van een grote keten van gezondheidswinkels, [Health Shop LINK
www.healthshop.com]
Danielle (roepnaam: Dani), die overmorgen in het huwelijk treedt, was
de
eerste. Om de mooiste dag van haar leven in optimale conditie tegemoet
te
treden, verving ze de Marlboro Lights, de diepvries-pizza's en het
Häagen-Dazs-ijs voor verse groenten, tofu en zelfgeperste
sinaasappels en
begon ze met het slikken van calcium- en vitaminepreparaten - uiteraard
betrokken van de Healh Shop. De kijkers zagen de vrouw met haar
aanstaande
meestal op de bank tv zitten kijken, in de keuken vruchten persen of op
kantoor achter de computer werken. Toch is de Healthcam zo'n succes,
dat de
keten nieuwe live-gezondheidskuren voorbereidt.
Als Dani straks bevalt van een gezonde baby, kan die, verblijvend op de
crèche, door haar moeder op kantoor met een webcam in de gaten worden
gehouden. Postnatale depressie? [1-800 Therapist Network LINK
www.1-800-therapist.com
Het
enige verschil: Truman wist eerst van niks, en ervoer zijn openbare
leven,
toen hij erachter kwam, als een kwelling. Voor de webcam geven de
kandidaten
zich vrijwillig bloot.
Zijn er overeenkomsten tussen dit 'technologisch voyeurisme' en de
'Remote
Control-oorlog' zoals die nu woedt? De heroïek van de alerte,
burgerdoelen
sparende gevechtsvlieger past uitstekend in de belevingswereld van de
met
computerspelletjes opgegroeide Internet-generatie. Webcam en
oorlog-op-afstand hebben de paradox van de betrokken onbetrokkenheid
gemeen,
het deelnemen en er toch niet zijn. Groot is de schrik als in deze
computeroorlog ineens toch burgerslachtoffers vallen, zoals de kijkers
naar
de Truman Show schrokken toen de hoofdpersoon ineens uit zijn rol viel.
De
oorlog leek tot dat moment niet 'echt'; de technologie stelde ons toch
in
staat tot het voeren van een 'schone' oorlog? De foto van de passerende
trein, gemaakt vanuit het neusgat van de bom die de spoorwegovergang
moest
raken, was daarom zo intrigerend: in één beeld de precisie èn de
feilbaarheid van de technologie.
De illusie van de-ervaring-zonder-de-risico's is met de beelden van het
getroffen vluchtelingenconvooi definitief doorbroken: oorlog is nu
eenmaal
vuil.
NB: Door een technische storing verscheen er gisteren geen nieuwe
Draad, waar voor onze excuses.