DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en
schrijf Tom Rooduijn
rooduijn@nrc.nl
JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
VRIJDAG
T O M R O O D U I J N
25 maart 1999
Frontberichten
Hoe kan ik mij, ondermeer via Internet, in deze
oorlogstijd het beste informeren, luidt samengevat de vraag van een
aantal lezers in het buitenland, waaraan er een vriendelijk toevoegt
'naast uw onvolprezen krant natuurlijk'. Ik kan niet meer doen dan
vertellen hoe het mijzelf vergaat, wonend in Amsterdam en dus verstoken
van CNN. BBC World is 's avonds (overdag bezet door Cartoon Network)
een goed alternatief, zonder de sensationele kant die de CNN-
oorlogsverslaggeving vaak aankleeft, maar ook zonder de rechtstreekse
persconferenties van de generaals en hun voorlichters. De Nederlandse
televisie houdt de kijker goed op de hoogte, zij het vooralsnog met
weinig beelden: het is meer radio, met Rob de Wijk van Instituut
Clingendael als nuchtere explicateur.
De schermwerker zou het liefst met een koptelefoon op de tv- verslaggeving volgen en op momenten die illustratie behoeven in een hoekje van zijn bureaublad het beeld tevoorschijn halen, al biedt de CNN-site actuele tekst en - met enige vertraging - 'footage' van het oorlogsfront. Mijn favoriete 'portal' is Yahoo! wegens de brede en actuele keuze uit materiaal van zowel grote persbureaus, kranten als Amerikaanse tv-stations. De New York Times, gratis na registratie, is niet de snelste maar wel meest betrouwbare en volledige bron voor de achtergronden bij de Kosovo-operatie. Voor het nieuws in het Nederlands bekijk ik teletekst, dat ook op Internet is te vinden.
Maandag berichtte ik hoe de ene na de nadere Kosovo-Albanese site verdween. Hackers, verenigd in een soort Bende van de Zwarte Hand, hebben geprobeerd zich meester te maken van de overgebleven Albanese sites. Over de Come to Kosovo-site plaatsten zij het volgende persbericht: ,,Een groep Servische computerhackers heeft de cyberoorlog verklaard aan sites die volgens hen anti-Servisch zijn. Een jongeman, die een krant in Belgrado belde en zich bekend maakte als lid van een groep hackers met de naam 'Black Hand', claimde ook de verantwoordelijkheid voor het crashen van een Kosovo-Albanische site op het world wide web. ,,We zullen doorgaan met het verwijderen van etnisch-Albanese leugens van het Internet'', zei de jongeman. De site bleek inderdaad, bevestigde de webmaster, 'enkele keren gecrashed' in de afgelopen dagen. De jongeman kondigde aan dat de uit vijf personen bestaande groep nu van plan is de NAVO-site te hacken.''
Op de gehackte site is een URL te vinden van de Black Hand Hackers- site, dat slechts een foutmelding oplevert. De bende levert een lijstje van volgens hen tot nu toe gehackte Albanese (zik, alb-net, kosova, juniku en Albanian) en Kroatische (vjesnik, institut rudjer boskovic, multilink) sites, maar de Albanese sites waren, voorzover traceerbaar, wel of alweer in de lucht. Maandag omschreef ik de sites Kosova en Alb-net ofwel het Kosova Crisis Center als goede bronnen voor het door Albanese bril bekeken frontnieuws. Op de laatste site (Motto: ,,The world divided us, the net brought us together, therefore the future shall keep us together...'') was gisteren een 'countdown' te zien met de woorden 'NATO AIR Just Do It'. Vandaag bericht deze site behalve over de aanval op Joegoslavië ook over het lot van de Albanese burgers. ,,Servische strijdkrachten zetten de stad Podujeva in brand, Albanese bevolking omsingeld.''
,,Next is NATO!'', dreigt de Bende van de Zwarte Hand. Het bericht besluit met een verklaring voor de naam van de groep. Rond de vorige eeuwwisseling beraamden Servische officieren, luisterend naar 'De Zwarte Hand', een coup. De officieren werden ervan verdacht de toenmalige Servische kroonprins en zijn vrouw te hebben geëxecuteerd.
Met dit historisch fundament sluit de 'cyberoorlog' uitstekend aan bij 'echte' Balkan-twisten.