DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

21 januari 1999

Webjunkie (3)

Het begrip 'computerweduwe' stamt uit de tijd dat de man des huizes zich dermate obsessief met zijn pc onderhield, dat voor vrouw en kinderen geen tijd meer over was. We kunnen het ons nu nauwelijks meer voorstellen, maar de man met de pc-relatie staarde avond aan avond naar een zwart scherm met gele of groene codes. Het ligt voor de hand dat, in een tijd dat plaatjes, geluid en bewegend beeld uit alle windstreken op te halen zijn, de verleidingen voor de thuiscomputeraar evenredig zijn toegenomen.

Behandelde De Draad van de afgelopen twee dagen de algemene kenmerken van de Internetverslaafde, vandaag iets over een niet onaanzienlijke subcategorie: de verslingerde aan een 'cyberrelatie'. Met dit verschijnsel, dat dankzij de opmars van het World Wide Web zijn intrede deed, kreeg de 'computerweduwe' (of -weduwnaar, want met Internet ontgroeide de computer het mannendomein) een minder abstracte inhoud. Ook hier weet ,,'s werelds eerste virtuele consultatiebureau en kliniek voor cybergerelateerde kwestie'', het Center for On-Line Addiction van dr Kimberly Young, raad. Bij verhoudingen aangeknoopt in cyberspace behandelt Young zowel de bedrieger als de bedrogene .

Wie ontdekt dat zijn of haar partner belangstelling voor iemand in cyberspace heeft, raadt de psychologe aan, moet eerst nagaan of hierdoor de liefdesband in 'de echte wereld' averij oploopt en of de persoonlijkheid van de partner er wezenlijk door verandert. Heeft u vervolgens een serieus vermoeden dat uw partner een 'cyberrelatie' onderhoudt, dan kunt u met de beantwoording van de volgende vragen een eind maken aan de onzekerheid:
- Eist uw van Internet bezeten partner plotseling privacy als hij/zij het Internet opgaat?
- Verzaakt hij/zij de eens zo vanzelfsprekend verrichte huishoudelijke taken?
- Komt hij/zij elke nacht laat naar bed en heeft hij/zij nooit zin in seks?
Bij een bevestigend antwoord op alle drie de vragen weet u het zeker: uw partners investering in zijn/haar virtuele contact gaat ten koste van het huwelijk en u dreigt een cyberweduwe of -weduwnaar te worden! Een gewaarschuwd mens telt voor twee, van die boodschap wil dr Young haar cliënten doordringen. Want een vrouw of man die een intieme cyberrelatie aanknoopt kan - zelfs bij een langdurig huwelijk - kiezen voor de ander; de weduwe of weduwnaar blijft dan achter met het pijnlijke gevoel afgewezen en in de steek gelaten te zijn, vol woede en verwarring over hoe en waarom het zover kon komen.

Een eenduidig antwoord op de vraag hoe dit alles is te voorkomen, geeft Kimberly Young niet. De computer van uw partner uit het raam gooien? Samen achter het scherm plaatsnemen om er een driehoeksverhouding van te maken? Op haar website verwijst de cybertherapeute alleen naar een gids die helpt 'een verhouding opnieuw op te bouwen na een cyberaffaire'. Young gaat niet in op de behoefte op zichzelf van het zoeken naar een relatie in cyberspace: is dat misschien niet een teken dat het bestaande huwelijk of de verhouding niet goed is - of dat er althans sprake is van een onvervuld verlangen?

De webtherapeute benadrukt steeds de gevaren die op de loer liggen bij een aansluiting op Internet. In haar boek Caught in the Net toont Young hoe gemakkelijk en snel contacten via het computerscherm kunnen worden aangeknoopt en hoezeer dat 'de verhoudingen thuis kan ondermijnen'. De auteur geeft wenken om een ontluikende cyberrelatie te signaleren en desgewenst in de knop te breken. Een begrijpelijk standpunt vanuit het Center for On-Line Addiction, waar de schoorsteen tenslotte ook moet roken.

Maar je kan het ook omdraaien: voorziet Internet niet juist uitstekend in de behoefte aan iets anders bij vastgelopen huwelijken en verhoudingen? Beter een nieuw leven beginnen met een frisse geestverwant dan verpieteren in een inspiratieloos en contactarmoedig partnerschap. Internet opent ook in dat opzicht perspectieven, al kunnen die de hoeksteen van de samenleving ondermijnen.