DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

16 december 1998

De Millennium Bug

Naarmate het jaar 2000 dichterbij komt groeit de stapel berichten over de Millennium Bug. Veel wijzer worden we niet van al het Millennium-nieuws, want het heeft meestal een speculatief karakter. Vaak wordt iets beweerd met een alarmerende strekking, waarop dat weer door een andere betrokkene wordt ontkracht.

Onlangs toonde het televisienieuws een bericht uit Engeland, waar het volk door bevoegde instanties zou zijn aangeraden voor de eerste twee weken van het jaar 2000 noodrantsoenen aan te leggen. Het nieuws was nog maar net verwerkt of Action 2000 (het Millennium Platform van Engeland) en het Britse kabinet ontkrachtten het weer: de Engelse detailhandel had vergevorderde plannen om het Millennium-probleem aan te pakken, er was geen reden voor paniek - laat staan voor hamsteren.

Nauwelijks sprak Platform-voorzitter Jan Timmer in Buitenhof over het mogelijk uitvallen van de stroom in de eerste uren van 2000, of de energiesector maakt bekend tegen die tijd alles onder controle te hebben. De tegenstrijdige berichtgeving over de Bug heeft bovendien een dermate ongrijpbaar abstractieniveau, dat de gedachten bij het lezen al snel afdwalen. Op tijd klaar zijn voor de volgende eeuw, dat zal voor pakweg de gezondheidszorg, de rampenbestrijding of de schade- en carrosserie-bedrijven nog een hele klus worden - maar willen we dat allemaal wel weten? Toch geven complexiteit en onvoorspelbaarheid van de problematiek de berichtgeving weer een sensationeel tintje.

Het zijn vooral de 'embedded systems' die in het MKB 'de continuïteit van de bedrijfsprocessen' in gevaar brengen, lees ik op de site van het Nederlandse Millennium Platform. Dit Platform heeft een instructieve videofilm voor het bedrijfsleven laten maken. Als voorbeeld van een keten die verstoord kan raken wanneer door de Millennium Bug maar één schakel uitvalt, nam het MP de zuivelindustrie bij de kop. Weet u hoe ze die film hebben genoemd? 'Van koetje tot toetje'. Geen wonder dat het Millennium-probleem, zoals Timmer constateerde, niet voldoende serieus wordt genomen.

Er valt op Internet dan ook veel te lachen over het probleem. Via de afdeling 'Millennium Humor' op de pagina met links van het Platform beland ik bij een top-15 van onvoorziene consequenties van de Millennium Bug. Daar tref je inzendingen aan als: ,,Microsoft verklaart het jaar 1900 tot de nieuwe standaard van de Gatesiaanse kalender.'' Of: ,,De verkopen van Coca Cola stijgen spectaculair nadat de cocaïne-houdende formule ineens weer legaal is.'' Tot slot: ,,De Internet Film Databank vermeldt nu: '1901: A Space Odyssey'.''

Bij diezelfde link-afdeling van het Platform kan ook worden gekozen voor 'buitenlandse Millennium-sites', maar wie denkt dat elk land beschikt over zo'n officiële site waar wordt gewaarschuwd voor de rampzalige gevolgen van de eeuwwende komt bedrogen uit. De Millennium-site van het Witte Huis bijvoorbeeld heeft net als die van het Nederlandse Platform (,,U heeft nog 267 werkdagen tot het jaar 2000'') een 'countdown', hier inclusief de vrije dagen, minuten en seconden. Deze Millennium-site staat weliswaar in het teken van 'Save America's Treasures', een doel dat echter niet moet worden bereikt door het doorlichten van bedrijfscomputers maar door het onder leiding van Hillary Clinton inzamelen van gelden ter bescherming van natuurgebieden.

Overigens maakt de Witte-Huis-pagina 'Millennium Clock' een einde aan de discussie, onlangs gevoerd in een Amsterdams dagblad, over het begin van de nieuwe eeuw: is dat in het jaar 2000 of in 2001? Volgens de VS Naval Observatory, het Amerikaanse, officiële tijdinstituut, gaan we pas op 1 januari 2001 de nieuwe eeuw in. Dat komt omdat de jaartelling is gebaseerd op een in 526 Anno Domini (A.D.) te Rome gemaakte kalender, die begint bij de datum 1 januari 1 A.D. De nieuwe eeuw moet dus ook precies twee eeuwen later, in 2001, ingaan.

De Amerikanen hebben het hele jaar 2000 maar tot feest uitgeroepen, te beginnen met een door haperende computers veroorzaakt vuurwerk.