DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

6 november 1998

De anti-Microsoft-lobby (slot)

Scott McNealy, topman van Sun Microsystems, beschrijft in een vraaggesprek met de Volkskrant hoe Microsoft de strijd aanbond met de browser van Netscape. Het bedrijf van Bill Gates wist in korte tijd Netscape als belangrijkste browser-leverancier te verdringen door de, mede op de Java-programmeertaal van Sun gestoelde, browser Explorer gratis bij het besturingsprogramma MS Windows te leveren.

,,Zodra Microsoft de Netscape-bedreiging voldoende had geneutraliseerd'', zegt McNealy, ,,begon het stukjes programmeercode weg te laten en voegde drie druppeltjes vergif toe aan Java.'' Het resultaat: de 'Java'-georiënteerde programmatuur deed het nu alleen nog onder Windows, waarmee Java's aanvankelijke universele toepasbaarheid onschadelijk was gemaakt. Uit een bij de Amerikaanse mededingingszaak boven water gekomen e-mail van een Microsoft-programmeur blijkt, dat plannen bestonden om het 'open' - en kosteloze - besturingssysteem Linux op soortgelijke wijze te vervormen. In het software-jargon heet deze methode: ,,De luchttoevoer afsnijden.''

,,Hé, wat aardig, iemand die eens een keer wat tegen MS durft te zeggen'', reageert Maarten Broekmans op de stukjes in de Microsoft-reeks van deze week. ,,De meesten volharden in gezapig annex gelaten en zodoende kritiekloos MS-gebruik. Wat ik zo las in de laatste dagen: MS-ware is topzware rommel. Een voorbeeldje. Ik haalde wegens ruimtegebrek op mijn harddisk Netscape 4.5 van het net, installeerde het met een aantal features die ik eerst niet had op 4.0, en had prompt 20Mb meer ruimte. Terwijl ook Netscape een aantal onderdelen heeft die ik (althans hier op mijn werkplek) toch ook niet gebruik.''

Broekmans beschrijft in zijn e-mail gedetailleerd de wijze waarop hij pleegt software te downloaden en te installeren. Hij is gewend oude versies te de-installeren maar wordt dan weer met onaangename, over de harde schijf verspreide restanten geconfronteerd. Een staaltje van zijn bloemrijk proza: ,,Als je dan je schijf defragmenteert: die niet verplaatsbare swapfile stond toch eerst niet daar waar hij nu staat, en was toch een aaneengesloten blok?! Toch? Welnee, die wordt naar believen en willekeurig overal op je schijf neergeprakt!''

De e-mail vanaf de werkplek, door Broekmans bestempeld als 'een illustratie van alledag', besluit met een verzuchting: ,,Nee, Bill Gates maakt bij mij geen goede beurt. Helaas kun je niet om hem heen, des te moeilijker als je werkgever alles met MS-ware doet. Behalve ik, want ik werk liever met WP8-suite dan met enige versie van Word, Excel or whatever. En niemand merkt het bovendien, want WP8 converteert van en naar wat dan ook dat het een lieve lust is, zoals het hoort. En foutloos, en snel. Ik moet alleen oppassen dat ik mijn tabellen niet ál te mooi maak, want daar heeft MS Word nog niet veel van begrepen.''

Broekmans' beschrijving van allerhande Microsoft-ongemak is koren op de molen van Sun-topman McNealy. Die vindt Gates' produkten verre van gebruikersvriendelijk. Een computer gebruiken moet volgens McNealy net zo makkelijk zijn als bijvoorbeeld telefoneren of het licht aandoen. ,,Ik heb toch ook geen handboek nodig om de kraan open te zetten?'' McNealy vind het 'belachelijk' dat we ons nu zorgen maken over de vraag of onze kinderen wel met computers kunnen omgaan. ,,,Ik wil niet dat mijn kinderen worden veroordeeld tot een leven van 'rebooting their desktops'.

,,,Prachtig verhaal van deze mijnheer Di Cosmo van de Ecole Normale Supérieur'', grijpt Henk van der Berg terug op De Draad van gisteren, ,,maar... De reden dat Microsoft kan wegkomen met hogere prijzen in Europa is natuurlijk dat er vrijwel geen serieuze concurrentie is op dat gebied.'' Dat komt volgens Van der Berg door de opdeling van Europa in landen met elk hun eigen taal, regels en wetten, 'ongunstige omstandigheden voor een sterke software-industrie'. ,,Voorts is het technisch onderwijs op het gebied van computers en software sterk achtergebleven, omdat Europese overheden twintig jaar geleden niet de visie hadden om deze sector te stimuleren op één specifieke plaats in Europa. No Silicon Valley Europe.''

Van der Berg vind dat Di Cosmo, met de Franse bestuurlijke elite die van de school komt waar de Microsoft-criticaster doceert, de hand in eigen boezem moet steken en 'een eerlijke analyse' zou moeten maken van het waarom van het ontbreken van een serieuze Europese software-concurrent. ,,Wellicht hebben wij Europeanen daar (net als in de vliegtuigindustrie Airbus) wel een door de overheid afgedwongen samenwerkingsprogramma voor nodig.''

Dat er, tegen de Amerikaanse overheersing in, wel degelijk bruikbare Europese software kan worden ontwikkeld, bewijzen volgens Van der Berg bedrijven als Acorn (http://www.acorn.com/index.roll.html), dat met computers met afwijkende processoren een groot deel van de Britse scholenmarkt beheerst, en, in de zakelijke markt, het Duitse Sap (http://www.sap.de). ,,Natuurlijk is Microsoft met Bill Gates een Robberbaron a la Standard Oil (Rockefeller) begin deze eeuw'', concludeert Van der Berg, ,,maar dat is geen reden om - volgens typisch Franse traditie - schijnheilig, een schuldige aan te wijzen voor het eigen falen.''