DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

8 september 1998

Internet-gokken

Het mist de grandeur van de negentiende-eeuwse gokpaleizen, er ontbreekt het aanstekelijke geklik van de fiches vermengd met het rinkelen der ijsblokjes. Wie Dostojevski's De Speler leest, bekruipt de behoefte ogenblikkelijk naar Monte-Carlo af te reizen en zich daar te wentelen in de wereld van een onverbiddelijk rien-ne-va-plus, het zenuwachtige gedrentel van dagjesmensen op het hoogpolig karpet en de uitdrukkingsloze gezichten van de beroepsgokkers. De lezer kan zich niet voorstellen dat hij thuis, buiten die ambiance van chique roekeloosheid, een gokje waagt. Toch vluchten gokkers steeds vaker van het echte kansspel naar de anonimiteit van het Internet-casino.

Loterijen en gokhuizen op Internet blijken een ernstige bedreiging te vormen voor het Nederlandse gokwezen. De meeste Internet-casino's en -loterijen hebben zich gevestigd in belastingparadijzen, zonder de fiscale belemmeringen die elders aan zulke instituten worden opgelegd. Uit een onderzoek van A. van 't Veer van de Erasmus-universiteit te Rotterdam blijkt, meldde het AD van gisteren, dat door de snelle opkomst van de Internet-kansspelen de enorme bron van inkomsten voor de belasting en voor goede doelen uit Staats-, Lotto en Postcodeloterij binnen afzienbare tijd dreigt op te drogen. Ook zouden de casino's door het Internet-gokken met een teruglopende belangstelling worden geconfronteerd.

In Nederland gaat ongeveer de helft van de inleggelden van loterijen naar de fiscus en naar goede doelen; de rest wordt weer aan prijzen uitgekeerd. De winst van de staatscasino's wordt eveneens naar de belasting en het goede doel gesluisd. Een kansspel-organisatie als PlusLotto in Liechtenstein kan tot 99 procent van het inleggeld uitkeren, waardoor de winstkans voor de speler bijna verdubbelt. Of liever: kan verdubbelen, want de speler moet beloftes over hogere winstmarges wèl blindelings aannemen. Het toezicht dat voor nationale kansspelen bestaat, ontbreekt bij de paar honderd op Internet opererende (en dus per definitie internationale) gokbedrijven - met alle risico's voor de winstverdeling en de bescherming van de privacy van dien.

De ongrijpbaarheid van het grensoverschrijdende Internet openbaart zich - net als op vele andere terreinen - ook in de interactieve gok- en loterijbranche: nationale wetgeving heeft het nakijken, en het fenomeen is zo snel opgerukt dat internationale wetgeving ontbreekt. In het onderzoek van Van 't Veer wordt het bedrag dat nu in Nederland naar buitenlandse kansspelen gaat geschat op 100 miljoen gulden; als dat naar verwachting over een paar jaar een veelvoud is, worden de nationale kansspelen met ondergang bedreigd. Geen wonder dat de Nederlandse kansspelorganisaties hun spelen graag op Internet aanbieden, al wil de overheid daar vooralsnog niet aan.

Maar het tegenhouden van de gang van de staatscasino's naar Internet is een achterhoedegevecht, zoals het hele staatsbelang in het gok- en kansspelwezen door het nieuwe medium wordt ondergraven. Nu kan niemand zich nog voorstellen dat het gokken weer geheel wordt vrijgegeven. Zoals dertig jaar geleden niemand zich kon indenken dat hier het gokmonopolie ooit bij de BV Nederland zou rusten.