DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

28 juli 1998

Bezwaren

De kinderpornografie-zaak blijft de gemoederen bezighouden. ,,Het is zo naar dat mensen dat soort dingen doen en daardoor zaken als 'vrijheid van meningsuiting' weer eens minder logisch maken'', schrijft Annelou Verboon vanuit Los Angeles. Daarmee slaat zij de spijker op zijn kop: Hoe ver ga je met maatregelen om dit soort uitwassen op Internet te beperken? Het gevolg van maatregelen, zoals gisteren voorgesteld door lezer Ruud van Beijsterveldt, is dat óók zaken die nu terecht in vrijheid op Internet worden uitgewisseld aan banden worden gelegd.

Volgens Arjan Krabbendam vanuit 'een warm en zonnig Londen' gaan de maatregelen die Van Beijsterveldt voorstelt te ver. ,,Zoals bij veel criminele activiteiten zijn de middelen waarmee een crimineel zich bedient in eerste instantie niet bedoeld voor het plegen van een misdaad'', vergelijkt hij. ,,Het geijkte voorbeeld is het broodmes en de betonschaar.'' Krabbendam gelooft niet dat een zich verscherpende 'wapenwedloop' tussen bonafide providers en gebruikers en Internet-criminelen enig soelaas biedt. ,,Voor ieder obstakel dat wordt opgeworpen, vindt de inbreker een oplossing: of hij gaat naar je buurman met een slechter slot, of hij komt binnen door het wc-raampje.''

Bestrijding van de uitwisseling van kinderporno op Internet is moeilijk, aldus Krabbendam, omdat vanwege de aanhoudende 'vraag' ernaar steeds ingenieuzer manieren worden gevonden om uit de handen van 'cyber cops' te blijven. ,,Ondertussen moet het materiaal wel geproduceerd worden. Ik word misselijk bij de gedachte wat voor een misdaad dat is en ben ervan overtuigd dat het veel belangrijker is om het maken (dus de kern van het probleem) aan te pakken, meer dan de verspreiding via Internet - die wellicht zelfs zou kunnen helpen bij de opsporing van de produktie van het materiaal.''

Aan technische beperkingen zitten nogal wat haken en ogen, schrijft Krabbendam. Een proxyserver is in eerste instantie bedoeld om de almaar grotere belasting van Internet te ondervangen. Omdat 'caching' volgens hem de enige mogelijkheid biedt ,,om dit dichtslibbende netwerk op korte termijn in leven te houden'', gooi je door het verbieden of afschaffen ervan het kind met het badwater weg.

Het voorstel om publieke servers verantwoordelijk te stellen voor de inhoud van websites noemt Krabbendam 'belachelijk' . ,,Wanneer een provider redelijkerwijs, bijvoorbeeld door melding van derden, kan weten dat er strafbaar materiaal op een bepaalde homepage staat, dan vind ik dat ze verantwoordelijk kan worden gesteld. Anders niet.'' Met de beperking van de mogelijkheden op publieke servers werp je volgens Krabbendam ook een barrière op voor mensen die een persoonlijk abonnement bij een provider niet willen of kunnen betalen. Bijvoorbeeld ,,personen die in bibliotheken het net opgaan'', iets wat in de Verenigde Staten volgens de correspondent veel vaker voorkomt dan in Nederland.

Ook van het afschaffen van de toekenning van 'dynamische IP-nummers' verwacht Krabbendam weinig heil: ,,Er zijn te weinig IP-nummers beschikbaar wanneer iedereen z'n eigen IP-nummer zou krijgen!'' Over het verbieden van de mogelijkheid op IRC 'ondergronds te gaan', vervolgt hij: ,,Wie, waar, welke sancties... en na verloop van tijd zijn er wel weer andere programma's in omloop. Logfiles aanleggen kan natuurlijk altijd, echter wie gaat ze doorspitten? En met welke trefwoorden? En hoeveel privacy houd je dan over?'' De maatregelen zoals gisteren voorgesteld leiden volgens hem slechts tot ,,afname van kinderporno op het 'bovengrondse' deel van Internet, terwijl ondertussen de misdaadpraktijken doorgaan!''

Ter redactie van de Internet-afdeling van deze krant is de discussie ook losgebarsten. Natuurlijk is elk weldenkend mens voorstander van maatregelen om illegale praktijken aan banden te leggen, maar het wordt twijfelachtig zodra die maatregelen leiden tot het in kaart brengen van het gehele doen en laten (dus ook van alle legale activiteiten) van elke Internetgebruiker. Het gaat niemand iets aan dat de een bijvoorbeeld 's avonds naar homepages met coming-out-verhalen van homoseksuele jongeren kijkt en de ander informatie over voorbehoedsmiddelen of geslachtsziekten opzoekt en vervolgens contact opneemt met een dissident uit Singapore.

Of, om het met een parlementaire platitude uit te drukken: het mag niet zo zijn dat alle Internetgebruikers het slachtoffer worden van een paar boosdoeners.