DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

9 juli 1998

Pionieren (3)

Op 6 en 7 juli schreef ik over de afwachtende houding die bedrijfsleven en overheid aannemen ten aanzien van nieuwe media als Internet. Door dit gebrek aan gretigheid mist Nederland volgens Internet-goeroe Maurice de Hond de kans een belangrijke rol te gaan spelen op de Electronische Snelweg. Ik verklaarde de afwachtende houding uit een onwil om na een arbeids-en kapitaal-intensieve automatiseringsslag tijd en geld te steken in nog meer computergestuurd vernuft.

Maurice de Hond is nu zelf ook aangelopen tegen de grenzen van de digitale groei. Hij verlaat als directeur nieuwe media uitgeverij Wegener Arcade, berichtte gisteren de Volkskrant, en richt zijn eigen bedrijfje op: Internet Competence Network (ICOM). Een dienstverband van directeuren nieuwe media is meestal geen lang leven beschoren. Het Nederlandse bedrijfsleven nam vanaf het begin tegenover Internet, e-commerce en cd-rom een afwachtende houding aan. Die scepsis lijkt om te slaan in tegenzin - in het bijzonder in de uitgeversbranche.

Electronisch uitgeven heeft tot nu toe alleen maar geld gekost, de hooggestemde verwachtingen van een paar jaar geleden zijn niet uitgekomen. Uitgevers bezinnen zich op hun investeringen en lopende kosten, sommige stoten diensten en personeelsleden in de nieuwe-media-sector af. Zo trok VNU zich terug uit City Online, een project met Wegener en regionale dagbladen voor digitale steden.

Volgens de theorie van de hype zijn er drie fases: eerst de roep van het nieuwe (niemand wil 'de boot missen'), dan de terugslag (men bezint zich: heeft het werkelijk de toekomst?) en vervolgens de werkelijkheid (het nieuwe is 'gewoon' geworden). Volgens die theorie zitten we nu in fase twee. De vraag is: hoe lang duurt die bezinningsperiode?

In reactie op de eerste twee stukjes over 'Pionieren' ontving ik een interessante e-mail van Klimis Messios. Hij is het eens met mijn stelling dat voor de elkaar in hoog tempo opeenvolgende generaties onvolkomen en gebruikersonvriendelijke computers veel te veel geld wordt betaald. Het is Messios, werknemer van het bedrijf Athena Networking, niet uitsluitend te doen om reclame voor zijn produkten: eenvoudige en gebruikersvriendelijke computers met een lange afschrijvingsperiode. Hij getuigt van de noodzaak van een alternatief voor de computers en netwerken die nu voorhanden zijn. Wat dat betreft is Messios een messias (excuses voor het naamgrapje).

Athena doet de 'werkelijke kosten' van een computer aanzienlijk verlagen, schrijft Messios. De begroting voor een pc-netwerk wordt altijd berekend op basis van nieuw aan te schaffen apparatuur. Wat een bedrijf meestal niet beseft is, dat er uiteindelijk veel hogere kosten aan verbonden zijn. Die komen voort uit storingen en reparaties, software-updates, hardware-upgrades, beheerskosten, gebruikersondersteuning, virussen en niet te vergeten de zeer korte afschrijvingsperiode van twee jaar. Al met al, rekent Messios voor, kost uw pc-werkplek u circa zeven maal de prijs van de initiële hardware-aanschaf.

Morgen meer over het alternatief van Athena, na het faillissement van Tulip de enige zelfstandige Nederlandse computerfabrikant.