DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

17 juni 1998

De 'klik hier'-economie (2)

In een special van Business Week (22 juni 1998) over e-commerce wordt beschreven hoe het midden- en kleinbedrijf door Internet-handel onder druk komt te staan. Door de mogelijkheid om via Internet prijs en kwaliteit van goederen en diensten beter en op grotere schaal met elkaar te vergelijken, schreef ik in De Draad van gisteren, verliezen plaatselijke handelaren en dienstverleners hun primaat.

Volgens het blad laat Internet geen bedrijf, industrie of dienstverlening onberoerd; wie zich aan die ontwikkeling onttrekt, legt onherroepelijk het loodje. Nooit is een nieuwe technologie zo snel geïmplementeerd. ,,Stel je voor: radio deed er 30 jaar over om een miljoenenpubliek te bereiken, televisie 15 jaar'', schrijft Business Week. ,,Internet ontwikkelde zich in nog geen drie jaar van een speeltje voor computer-gekken tot een enorm handels- en communicatiecentrum voor 90 miljoen mensen.'' In de pioniersfase waarin het net nog steeds verkeert, is nauwelijks een voorstelling te maken van wat komen gaat. Business Week doet toch een vermetele poging.

Het blad poneert dat nieuwe media in de komende jaren het zakenleven volkomen op zijn kop zullen zetten. Op de vraag wie daarvan profiteren en wie er onderdoor gaan, stelt Business Week - vrij naar de metafoor van het wereldwijde web: het hangt ervan af of u de spin of de vlieg bent. Tot de eerste categorie behoort, met stip, de 'Cybermediair' of 'Intermediar', een beroepsgroep die met het nieuwe medium haar intrede doet. Deze 'bemiddelaars' in alles wat te verhandelen valt, vormen volgens het zakenblad de middenstand van de toekomst.

Doordat Internet toeleveranciers, fabrieken, distributeurs en klanten direct met elkaar verbindt, worden belemmeringen in tijd en plaats opgeheven, wat leidt tot enorme kostenbesparingen. Als geografische, fysieke en tijdsbarričres zijn geslecht, openen zich voor ondernemingen nieuwe mogelijkheden. Business Week schetst de belofte van 'frictionless capitalism', waarin de wereldwijde economie wordt bedreven door handige makelaars in goederen en diensten, 24 uur per dag paraat achter hun beeldschermen.

De traditionele middenstand zal volgens het blad verdwijnen, tenzij die tijdig overschakelt op verkoop volgens nieuwe media-technieken. In de financiële dienstverlening, de boek- en cd-branche en de reis-, entertainment- en kleding-industrie wordt nu al in belangrijke mate van Internet gebruik gemaakt. Forrester Reseach becijfert de omzet van Internet-handel in goederen en diensten dit jaar op een 17 miljard dollar, in 2002 zal dat naar verwachting zijn gegroeid naar 327 miljard dollar. Volgens een onderzoek van Datamonitor zullen in dezelfde periode de Internet-transacties in de reisbranche zijn gestegen van 11 procent naar 35 procent. In 2002 bedragen Internet-verkopen in de boeken- en softwarebranche 10 procent, in de verzekeringen 9 procent, in de muziek 8 procent, in kleding 7 procent en in hardware 5 procent.

Experts zien een belangrijke rol weggelegd voor sites die kopers en verkopers bij elkaar brengen, en hun waarde ontlenen aan het geven van persoonlijk advies en betrouwbare service en informatie.

Over de boeiende schetst van de toekomstige bedrijvigheid in Business Week morgen meer.