DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en
schrijf Tom Rooduijn
rooduijn@nrc.nl
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
T O M R O O D U I J N
21 april 1998
Mac of pc?
,,Ik wilde je dit berichtje van gisteren uit de TechWeb-nieuwsbriefniet
onthouden'', mailt Michiel Frackers naar aanleiding van De Draad van
gisteren over Apple en Windows.
Microsoft blijkt volgens het bericht personeelsleden van bedrijven te betalen om positieve brieven over de softwarefabrikant naar kranten te sturen. 'Onethisch' noemt Frackers deze vorm van 'black propaganda'. ,,Dat geeft een meer fundamentele kritiek op Microsoft en haar pr-apparaat'', schrijft Frackers. ,,Dat Microsoft haar hele eigen interface-logica heeft (om je computer uit te doen moet je op de startknop drukken) is daarbij vergeleken een stuk minder relevant.''
,,Het aantal ontevreden Windows-gebruikers is enorm'', bekritiseert Jan van Es de kwaliteit van het besturingssysteem van Microsoft. ,,Kwaliteit is bij de keuze voor Windows 95 meestal ook geen factor. Gebruikers van Windows zien doorgaans geen alternatief. Zij hebben in een grijs verleden voor DOS gekozen (omdat Macintosh toen onbetaalbaar was of leek) en hebben een voorraad programma's en bestanden opgebouwd. De overstap van DOS naar Windows en daarna Windows 95 was (of leek) door de belofte van (gedeeltelijke) compatibiliteit het meest voor de hand te liggen. Het is voor de meeste gebruikers ook geen prettig vooruitzicht om een bestaand programma in te moeten ruilen voor een ander, als dat niet significant beter is. Nieuwe gebruikers kiezen doorgaans voor het besturingssysteem dat buren, familie en collega's gebruiken. Alweer niet uit een bewuste keuze voor kwaliteit, maar uit onzekerheid.''
Van Es stelt dat ook het 'succes' van Windows beperkt is, want de verkoop ervan bleef achter bij de prognoses: ,,Het aantal DOS- en Windowsgebruikers is nog steeds respectabel. Uiteraard heeft Microsoft dit feit niet echt onder de aandacht van de media gebracht. Daardoor staat Windows 95 nog steeds te boek als een marketing-triomf. Die media hadden het namelijk veel te druk met het 'doodschrijven' van Apple. Hoewel vele artikelen aantoonbaar een mengeling waren van halve en hele waarheden en leugens, stimuleerde dit de verkoop van Apple natuurlijk allerminst.'' Wie in 1984 een Macintosh kocht, had daarmee een millenniumbestendig systeem, betoogt Van Es, maar wie in 1998 Microsoft-software koopt, is daarvan nog allerminst zeker. In de WebWereld-nieuwsbrief leest Van Es ,,bijna dagelijks'' over ernstige 'bugs' in Microsoft-software: ,,De slordigheid van de Microsoft- programmeurs is bijna legendarisch.'' De consistentie van de commando's op de Mac noemt Van Es 'bijna perfect': ,,Macintosh-gebruikers kunnen zonder problemen overschakelen van één programma op het andere. Statistieken wijzen uit, dat ze ook veel meer software kopen en/of gebruiken dan Windows-gebruikers: de gemiddelde Macintosh-gebruiker heeft twee keer zo veel programma's op zijn harde schijf staan als de doorsnee Windows-gebruiker.'' De Macintosh is zo eenvoudig, aldus van Es, dat gebruikers ervan veel minder vaak een beroep doen op een helpdesk dan Windows-pc-gebruikers - die volgens Van Es vaak nauwelijks nieuwe software durven te installeren, bang als ze zijn om hun wankele besturingssysteem in het honderd te laten lopen. ,,Het installeren van randapparatuur, voor de meeste Mac-gebruikers probleemloze routine, is jaren nadat Plug-en-Play eindelijk ook op de pc geïntroduceerd werd, nog steeds goed voor veel hoofdbrekens. En in mijn ervaring is het voor veel Windows-gebruikers nog steeds een groot probleem, een simpel tekstbestand ongeschonden naar een andere computer over te brengen.''
Macintosh-gebruikers waarderen een leuk geluidje en wat humor evenzeer als Windows-gebruikers, meent Van Es. ,,Maar vooral waarderen ze een systeem, dat probleemloos doet wat zij willen. Een stuk gereedschap, dat soms in aanschaf een paar procent duurder is, maar daar in rendement ruimschoots voor compenseert. In 1984 waren het misschien wat hippies met soldeerbouten, maar tegenwoordig zijn het bijvoorbeeld de KLM, Veronica, Endemol, de Politie, de Amerikaanse marine, een belangrijk deel van de (Amerikaanse) wetenschappelijke wereld, en het merendeel van de ontwerpers, drukkers en reclamebureaus - waar ook ter wereld. Ze gebruiken hun Macs (of die nou door Apple gemaakt zijn, of door Umax, Pion, Storm, PowerComputing...) niet alleen voor simpel tekstverwerken of administratief werk, maar vaak ook voor zware beeldbewerking, wetenschappelijke berekeningen en visualisatie of video- en filmbewerking. Dat wil niet zeggen, dat alle Macs altijd en onder alle omstandigheden perfect werken, dat er geen programma's 'crashen'. Maar al met al zijn al die miljoenen gebruikers van Mac's heel tevreden, met hun mooi vormgegeven Apple, of hun minder mooie Mac-kloon. Ze verdienen er hun brood mee. Aan Jan Kuitenbrouwer met zijn 'MacLeuk' hebben ze geen boodschap.''
Van Es besluit met een aardig weetje: ,,Wist u trouwens, dat praktisch alle reclame voor Windows, de Windows-verpakkingen, de handboeken en de reclamefilmpjes, op Macs gemaakt worden? Overigens niet alleen bij Microsoft, maar ook bij de meeste pc-bouwers. Zelfs het Intel-logo wordt bij Intel door Mac-bestuurde apparatuur op de Pentium-chips gedrukt.''
Een discussie over beste besturingssyteem aanzwengelen is niet verstandig, want het onderwerp ligt te gevoelig, waarschuwt Berend Snel. ,,Mac-loonies en Windows-fanatics zijn erg fanatiek en als het tegen zit wordt uw mailbox binnekort plat gebombadeerd met fan- en hate-mail. Ik denk dat elk systeem en/of elke computer pergebruikswijze zo z'n voordelen heeft (in uw auto-metafoor: een Volvo stationcar voor als je een familie hebt en een Ferrari als je geld hebt).''
Inderdaad is Snel de enige die zo'n genuanceerd standpunt inneemt. ,,Ik prefereer nog steeds mijn rustige WordPerfect programma in de lap-top boven de onderhoudende raampjes van mijn Mac-kloon'', schrijft Judith van Praag. Voor haar houdt innovatie van het besturingssysteem geen verbetering in. ,,Wanneer ik nu elders moet werken met Windows, raak ik helemaal de draad kwijt. Al die voorgekauwde plaatjes werken bij mij niet zo goed. Zou hier ook sprake zijn van het verschil tussen lezers en doeners?''