DE DRAAD
Eerder verschenen
columns

HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

De column De Draad verschijnt vijf keer per week.
Reacties naar rooduijn@nrc.nl

13 februari 1998

Lotgenoten

Gisteren besprak ik de lotgevallen van Erik van den Muijzenberg, die, nadat hij door zijn stiefvader vele jaren seksueel werd misbruikt, op zijn 39ste door de rechtbank in Leeuwarden een schadevergoeding van een miljoen gulden kreeg toegewezen.

Hij heeft een homepage op Internet geopend, waarop hij openhartig verslag doet van zijn ervaringen. Erik had geruime tijd moeite om voor zijn verleden uit te komen; via het net durfde hij uiteindelijk zijn relaas te doen. Zijn droevige jeugd heeft Erik van den Muijzenberg, door de openbaarmaking ervan, 'geobjectiveerd', zoals dat in hulpverlenersjargon heet. Dat heeft hem geen kwaad gedaan. Nu is hij een intermediair tussen slachtoffers van incest en advocaten, therapeuten en wetenschappelijk onderzoekers. ,,Het kost me tegenwoordig absoluut geen moeite om voor mijn incestverleden uit te komen'', mailde hij mij. ,,Zo heb ik in De Waag met een tv-journaliste mijn verleden besproken, en met een journaliste van de Volkskrant. Maar natuurlijk heb ik er eerst decennia mee geworsteld. Ondermeer ben ik toen naar een therapeutische gemeenschap voor heroïneverslaafden gestuurd, hoewel ik helemaal geen drugs gebruikte. Het is mijn overtuiging dat voor zover iemand zich moet schamen over incest, het niet het slachtoffer maar de dader zou moeten zijn. Mijn lotgenoten moeten inzien dat ze er niet in hun eentje mee moeten blijven rondlopen.''

Wat is het gevolg geweest van zijn 'coming out' via Internet?

,,Het vonnis heeft veel publiciteit opgeleverd en daardoor ook veelreacties'', stelde hij vast. ,,In hoeverre het feit dat ik een klein deel van de informatie op mijn homepage heb geplaatst daarbij een rol speelt weet ik niet. De specifieke kracht en waarde van het Internet is dat mensen dingen aan een computer toevertrouwen die ze niet zo gemakkelijk face to face durven vertellen. Ik heb dat zelf gemerkt toen ik mijn Internet-omgeving vertelde over mijn jeugd en ook doordat ik zelf via het Internet contact onderhoud met lotgenoten en ze een hart onder de riem probeer te steken, etc. Ook het gemakkelijke contact dat ik heb met verschillende wetenschappers in het veld speelt een rol.''

Lotgenoten maken via Internet contact, ervaringen worden uitgewisseld, een oplossing komt naderbij door de brede verspreiding van de problematiek. Zo moeten er honderden, misschien wel duizenden groepen van mensen zijn met dezelfde ervaringen, ziekten, trauma's of verwondingen die elkaar via het net vinden. Een interessante ontwikkeling. Wat Erik van den Muijzenberg en de zijnen in feite aan de kaak stellen is het gebrekkige persoonlijke contact dat onze technologisch hoog ontwikkelde samenleving nog altijd kenmerkt. Het antwoord daarop is een combinatie van Internet-technologie en moedigheid.