DE DRAAD
Eerder verschenen
columns

HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN

T O M   R O O D U I J N

De column De Draad verschijnt vijf keer per week.
Reacties naar rooduijn@nrc.nl

12 februari 1998

Verdiencapaciteit

'Uit talloos veel miljoenen', die boektitel dringt zich onherroepelijk op als uit je elektronische postbus ineens een stem klinkt die om aandacht vraagt. Ik had Erik van den Muijzenberg een keer de hand geschud, nu meldde hij zich met het voornemen elke dag een stukje op het net te zetten.

Of ik ze wilde beoordelen. Ik las een ode aan Felipe Rodriquez, de zoon van een Spaans restaurant-eigenaar die van zich van hacker ontwikkelde tot directeur van Internet-provider Xs4all, en complimenteerde hem ermee. We stuurden elkaar daarna een paar hartelijke e-mails.

Van den Muijzenberg onderhield een eigen homepage, schreef hij, en hij vroeg mij die eens te bekijken. ,,Incestslachtoffer 1 miljoen gulden toegekend'' las ik in zijn 'Muijzenhol' (http://huizen.dds.nl/muijz/). ,,De rechtbank te Leeuwarden heeft mij bij vonnis d.d. 2 juli 1997 een vergoeding van in totaal ruim 1 miljoen gulden toegekend, wegens materiële en immateriële schade die het gevolg is van jarenlang seksueel misbruik door een stiefvader met een andere achternaam.'' Achter mijn correspondent bleek zich niet alleen een moedig strijder tegen een vernietigde jeugd te verschuilen, maar ook een juridisch unicum. Nooit was in Nederland aan een incestslachtoffer een zo hoog bedrag toegekend.

Mijn correspondent had alles wat er destijds over de zaak is geschreven met hyperlinks aan zijn homepage verbonden, waardoor een goed overzicht van zijn getourmenteerde verleden was ontstaan. Met een mengsel van treurnis en afgrijzen las ik een interview met hem uit Het Parool van 12 juli 1997. ,,Ik was een erg nieuwsgierig jongetje. Ik had in een NVSH-boekje gelezen over het eitje van mamma en de zaadjes. Ik was benieuwd hoe dat er uitzag. Op een vrijdagavond was ik met mijn stiefvader alleen thuis. Hij had een microscoop en we zouden de zaadjes dus kunnen bekijken. Maar die zaadjes komen natuurlijk niet uit de lucht vallen. Dus moest ik hem aftrekken. Ik kan me achteraf niet eens herinneren of ik die zaadjes nog onder de microscoop heb gezien.''

,,Als je een keer over zo'n grens bent heengegaan, heb je het gevoel: dat heb ik zelf uitgelokt. Dus daarna gebeurde het vaker. En naarmate ik ouder werd, ging het steeds verder. Ik moest mijn stiefvader vastbinden en slaan.''

,,Iedere zomer stonden we op een camping. Op zaterdagavond gingen we met zijn tweeën naar een bos in de buurt, onder het mom van herten bespieden. Dat was de smoes voor de buitenwereld. Dat is tot mijn zestiende zo doorgegaan.''

Door schuldgevoelens en stress verliepen school en studie niet zoals op grond van Van den Muijzenbergs capaciteiten te verwachten was. Op het verlies aan 'verdiencapaciteit' dat hiervan het gevolg was, baseerde de rechtbank in Leeuwarden uiteindelijk de hoogte van de schadevergoeding. De kans dat Erik van den Muijzenberg, die van een uitkering leeft, ooit iets van het bedrag zal ontvangen is klein. Zijn stiefvader is inmiddels overleden, de erfgenamen zijn niet persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van hun erflater.

Inmiddels ontwikkelt Van den Muijzenberg zich met behulp van Internet tot een contactpersoon tussen incestslachtoffers en hulpverneners.

Daarover morgen meer.