Uit: Volkskrant, 15 maart 1996.

'Van Traa' gratis en volledig op Internet te lezen

Van onze verslaggever
AMSTERDAM

Het volledige rapport van de commissie-Van Traa, Inzake Opsporing, staat sinds donderdag op Internet. De aanbieder is het Buro Jansen & Janssen in Amsterdam. De bijna vijfduizend pagina's tekst van het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie en de bijlagen zijn voor iedereen gratis toegankelijk.

Uitgeverij SDU, die contractueel een monopolie heeft op het uitgeven van parlementaire stukken, onderzoekt of Buro Jansen & Janssen inbreuk maakt op haar rechten. De SDU biedt het volledige rapport te koop aan voor 695 gulden in boekvorm en voor 650 gulden op cdrom. Een pocketeditie van het eindrapport, die 55 gulden kost, staat vanaf de verschijning op 1 februari hoog op de bestsellersladder.

Kamerstukken zijn auteursrechtelijk niet beschermd. De inhoud van alle 'door of vanwege de openbare macht openbaar gemaakt werk' is vrij. Maar SDU heeft wel auteursrecht op de vormgeving waarin de stukken worden uitgebracht en op de redactionele toevoegingen aan de originele tekst van de Handelingen.

Dit betekent dat iedereen gerechtigd is de tekst van de kamerstukken over te schrijven, maar dat inbreuk op het auteursrecht wordt gemaakt door de teksten zoals die door de uitgever zijn verzorgd, te reproduceren.

Het contract tussen de staat en de SDU werd gesloten in 1988 toen de Staatsdrukkerij werd geprivatiseerd. De SDU heeft als enige toegang tot de elektronische versie van kamerstukken. Het contract loopt in 1998 af.

Maurice Wessling van Buro Jansen & Janssen geeft toe dat voor de Internet-versie gebruik is gemaakt van de cd-rom van de SDU. 'We hebben daar de ruwe tekst uitgehaald zoals die door de Tweede Kamer is aangeleverd. Die tekst is auteursrechtelijk vrij. Onze Internetversie is een bewerking van de cdrom, waarbij een andere vormgeving en een ander lettertype zijn gebruikt en de hypertekst is verwijderd.' De Jansen & Janssen-versie is voorzien van een eigen zoekindex. De noten, waarvan het rapport-Van Traa rijkelijk is voorzien, staan er niet op. Het was technisch onmogelijk die uit de cd-rom te halen, aldus Wessling.

SDU-directielid J. van Beelen complimenteert Buro Jansen & Janssen met zijn prestatie. 'Maar we zullen uitzoeken hoe ze het precies uit onze cd-rom hebben gehaald. Als ze ons zoekprogramma daarbij hebben gebruikt, hebben ze mogelijk inbreuk gemaakt op het auteursrecht van de SDU. Dat zoekprogramma voegt waarde toe aan de kale tekst en mag alleen gebruikt worden voor het doel waarvoor het is geleverd.'

Van Beelen wijst op de onlangs door de Europese Unie uitgevaardigde Databank-richtlijn, waarin het ongeautoriseerd profiteren van door anderen opgezette bestanden wordt bestempeld als unfair extraction. Hij acht niet uitgesloten dat de Internet-versie een voorbeeld is van de in de richtlijn bedoelde oneerlijke ontlening.

Buro Jansen & Janssen wil de discussie openbreken over vrije beschikbaarheid van overheidsinformatie.

Wessling: 'Kamerstukken moeten voor iedereen vrij toegankelijk zijn. Door haar monopoliepositie kan de SDU prijzen rekenen die tot gevolg hebben dat de gemiddelde burger geen kennis kan nemen van de volledige inhoud van het enquêterapport. De situatie is belachelijk. Via de omweg van een exclusief contract worden kamerstukken toch beschermd door een soort auteursrecht. Dat zou niet mogen.'

Het rapport-Van Traa wordt op internet aangeboden op het adres http://www.xs4all.nl/~respub/. De SDU biedt op Internet alle overheidsinformatie, waaronder ook het rapport Inzake Opsporing, aan op het adres http://OPmaat.sdu.nl. SDU levert daarin tachtigduizend pagina's per jaar. Het programma is alleen toegankelijk voor abonnees die tachtig gulden per maand betalen.