OUDE
NUMMERS
FILMARCHIEF
DOSSIER
OPSPORING
DOCUMENTATIESERVICE
| T I T E L : | Window to Paris (Okno v Pariz / Salades Russes) |
| R E G I E : | Joeri Mamin |
| M E T : | Sergej Dontsov, Viktor Michailov, Agnès Soral |
Magisch sprookje over boerse Russen in verweekt Parijs
Door HANS BEEREKAMPIn net zo'n gezellig-troosteloze nieuwbouwwijk van St. Petersburg als de eerste speelfilm van Joeri Mamin (De fontein/Fontan, 1988) zich afspeelde, begint ook zijn tweede allegorie. Window to Paris (Okno v Pariz, maar de Franse coproducent noemt de film dubbelzinnig Salades Russes) is een kluchtig en magisch sprookje over een geheimzinnige doorgang via een kast in de huurkazerne, die uitkomt op een dak in Parijs, ergens in de buurt van Montparnasse.
Daar deed Greta Garbo in Ninotchka heel wat langer over. De eerste die erachter komt is een weldoorvoede kater, die toch van zijn Russische baasjes nooit te eten krijgt. Na de dood van een oude dame ontdekken ook twee weinig doortastende drinkebroers de passage. Ze zouden er schatrijk mee geworden kunnen zijn, want de stroom van dure consumptiegoederen door het raam is al snel niet meer te stuiten. Maar de meest romantische van de twee wordt verliefd op een zeer Parijse kunstenares, wier atelier zij moeten passeren. Bovendien blijkt de doorgang niet permanent geopend, maar onderhevig aan bureaucratische beperkingen, die ervoor zorgen dat de grens twintig jaar lang dicht zal blijven. Nog net op tijd wringt een zeer muzikale Petersburgse schoolklas zich door het luik heen en besluit in het westen te blijven.
Mamins stijl geldt in ieder geval niet het verwijt dat zo veel van zijn landgenoten treft: hij is lichtvoetig, niet zwaarmoedig en eerder speels dan metafysisch. Je kunt zijn film ook een nogal oppervlakkige satire noemen over inventieve, boerse Russen en onhandige, elegante Parijzenaars. De moraal lijkt dan te zijn dat de Russische ervaring in het overleven _ eeuwenlang hebben ze immers voor ons de Tataren tegengehouden _ hen een serieuze voorsprong op onze verweekte cultuur bezorgt.
Ook van de stijl van de film kun je opmerken dat de overrompelende
charme snel verbleekt door een gebrek aan universaliteit. De neurotische
beweeglijkheid van die schoolkinderen bij voorbeeld verraadt een
tomeloze, bijna onrussische energie, die de film niet ten goede komt,
maar wel heel even zorgt voor een schokeffect, dat verbazend lang
naijlt. Window to Paris gaat het ene oog in, het andere uit, maar
er blijft meer van hangen dan je aanvankelijk denkt. De film is een
mooi voorbeeld van de exportwaardigheid van de Russische ellende, die
zich fraai leent voor uitgekiende, vooroordelen bevestigende
internationale coprodukties.
1 JUNI 1996