OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

In het voorprogramma: De tijdreiziger. Regie: Dick Tuinder

Tralievader: niets vragen als vader aan vroeger denkt

Inmiddels is wel de verfilming van Friedmans twee jaar oudere novelle Tralievader gereed; met een lengte van 56 minuten wordt de televisiefilm, geregisseerd door Danniel Danniel naar een scenariobewerking van hemzelf en Ger Thijs, nu eerst in de bioscoop gebracht.

De nominatie enkele weken geleden voor twee Gouden Kalveren (beste korte film, Johan Leysen als beste acteur) was in dit geval terecht. Tralievader is een keurige, om niet te zeggen voorbeeldige literatuurverfilming, die geen moment ontspoort in sentimentaliteit, anachronismen, melodrama of acteursretoriek. Voor het eerst wordt de problematiek van de kinderen van joodse overlevenden van de Tweede Wereldoorlog, de zogenaamde 'tweede generatie', belicht in een fictiefilm, gesitueerd rond 1963. Vader 'heeft kamp', zeggen de kinderen als hij weer eens onredelijk en onbenaderbaar is; ze weten dat er dan voor hun eigen vragen en gevoelens geen enkele aandacht meer kan zijn en ook hoe moeilijk het is om dat aan de buitenwereld uit te leggen.

Inmiddels is dit gegeven, althans voor veel bewoners van de Lage Landen, min of meer bekend terrein. De in Israël geboren en opgegroeide Danniel heeft er bekwaam een dramatische vorm voor weten te vinden, die een klein uur boeit en soms zelfs ontroert, maar op geen enkele wijze nieuwe inzichten aandraagt. Leysen is inderdaad zo virtuoos als je verwachten zou, Karen van Holst Pellekan en de drie kinderen (vooral Danniel Aiss als de oudste zoon) verrassen door hun kwaliteit.

Tralievader is kortom voortreffelijke televisie, die alleen om subsidietechnische redenen op een groot scherm belandt. Misschien wordt het tijd de illusie eens op te geven dat film alleen in de bioscoop serieus genomen kan worden.

Om toch een kleine tachtig minuten te vullen, wordt vooraf de korte film De tijdreiziger vertoond, een quasi-documentaire van Dick Tuinder over een fictieve Franse filmpionier. Vooral de reconstructie van diens werk, moedwillig beschadigde en houterig geacteerde 'primitieve' films, is charmant; de raamvertelling valt eerder door de mand als authentieke documentaire.