OUDE
NUMMERS
FILMARCHIEF
DOSSIER
OPSPORING
DOCUMENTATIESERVICE
| T I T E L : | Through the Olive Trees |
| R E G I E : | Abbas Kiarostami |
| M E T : | Hossein Rezai, Mohamed Ali Keshavarz, Farhad Kheradmand |
Liefde tussen de olijfbomen
PIETER KOTTMANWie niet al eerder ziet dat Through the olive trees van de Iraanse filmer Abbas Kiarostami een opmerkelijke film is, zal dat toch zeker aan het slot beseffen. Het is het hoogtepunt van een relaas over een gefnuikte liefde: die van een ongeletterde jongeman voor een meisje dat onderwijs genoten heeft en niets van hem wil weten. Een film lang laat hij niet af haar te achtervolgen, te vleien, te smeken, te overtuigen, te bewegen op zijn minst met hem te praten.
Aan het slot nu, loopt hij haar achterna op haar tocht naar huis door een lieflijk bijbels landschap. Op een heuveltop die een immens dal met olijfgaarden domineert, houdt Kiarostami op het paar op de voet te volgen. Een kwartier lang kijken we naar twee zich steeds verder verwijderende witte stipjes, die soms verdwijnen onder de bomen, dan weer tevoorschijn komen. De kijker weet dat het ene stipje praat en soebat en het andere zich hult in stilzwijgen. Aan de rand van de wereld en het statische beeld aangekomen verdwijnt de ene stip en zien we de andere op zijn schreden terugkeren, nog steeds en almaar gadegeslagen door die koppige camera.
Het is het mooie en ambivalente einde van een vreemde, 'kleine' film, waarin de opnamen van een speelfilm, door Kiarostami zelf, de jongeman en het meisje als acteur en actrice die een echtpaar spelen samenbrengen. We zien ze één bepaalde scène, tot mislukken gedoemd door de spanning tussen hen, telkens overdoen met dezelfde bizarre, aangehouden traagheid van het slot. Onverstoorbaar is ook de manier waarop Kiarostami andere, veel trivialere momenten in het produktieproces in beeld brengt, bij voorbeeld als de producente in haar auto op een wegversperring stuit. We krijgen dan het werkelijke leven te zien, van vragen over hoe lang het nog duren gaat, via boosheid tot het zoeken en vinden van een omweg. De scène is tekenend voor deze film, die daardoor gemakkelijk irritatie opwekt maar ook verbazing en bewondering voor een filmmaker die zo eigenzinnig banale details van menselijk gedrag observeert.
1 JUNI 1996