OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

De keuze tussen de Echte Liefde en het gezin

Hoofdpersoon en regisseur (en coproducent) van de film The Bridges of Madison County is Clint Eastwood. Voor zijn bewonderaars, die hem vooral kennen als westernheld of spijkerharde politieman, is het even wennen, maar Eastwood (65) speelt een perfecte Robert Kincaid: stoer èn sympathiek, bedachtzaam maar vastberaden, door de jaren getekend met schildpadnek en grijze lokken. Als hij met zijn verweerde kop en onweerstaanbare grijns op een middag in 1965 de weg vraagt bij een afgelegen boerderij, snap je waarom de bewoonster - voor vier dagen alleen omdat haar man en kinderen naar een landbouwtentoonstelling zijn - onmiddellijk voor hem valt.

Eastwoods tegenspeelster is Meryl Streep (44), die na Postcards from the Edge (1990) en de half-mislukte komedie Death Becomes Her (1992) eigenlijk geen memorabele rollen meer heeft gespeeld. Voor haar vertolking van Francesca Johnson, een Italiaanse oorlogsbruid die wegkwijnt op het platteland van Madison County, Iowa, leerde ze zichzelf een nieuw accent (Italiaans, maar subtiel genoeg om niet ongeloofwaardig te zijn) en kwam ze een paar kilo om de heupen aan. Haar Francesca is adembenemend: aan het begin van de film een brave moeder Klinkhamer die drie keer daags het eten voor haar gezin op tafel zet, maar wegdroomt bij Yeats en Bellini; na haar ontmoeting met de National Geographic-fotograaf een meisjesachtige vrouw die charme, stijl en erotiek uitstraalt.

Robert Kincaid is in Iowa om een fotoreportage te maken over de beroemde overdekte bruggen van Madison County. In de vier dagen dat hij in het boerendorpje verblijft, zet hij met zijn individualisme ('We are the choices we make') en zijn nonconformisme ('I've a problem with family ethic') de wereld van Francesca op zijn kop. De twee praten met elkaar, eten met elkaar en slapen met elkaar, maar lopen uiteindelijk niet hand in hand naar de ondergaande zon. Hoeveel moeite het ook kost, Francesca kiest niet voor een avontuurlijk leven met haar geliefde, maar voor haar gezin. Op het dramatisch hoogtepunt van de film ziet ze Robert een paar dagen na hun afscheid hunkerend in de regen staan en kan ze zich er net van weerhouden om bij hem in de auto te springen. Ze zien elkaar nooit meer, maar zullen de rest van hun leven aan elkaar denken.

Dit klinkt sentimenteel en dat is het ook. The Bridges of Madison County is een verhaal over liefde en opoffering, over de keuze tussen Echte Liefde en family values die de Amerikanen - getuige het verkoopsucces - erg bezighoudt. Toch is de film, anders dan het boek, zelden klef. Eastwood en zijn scenarist Richard LaGravenese waren zo verstandig om de bij Robert James Waller hinderlijk terugkerende literaire clichés en kwartjesfilosofieën niet in het script op te nemen. Zij concentreerden zich op veelzeggende scènes in de keuken, op de stille erotiek van samen wortels schrappen of dansen op de slow songs van Johnny Hartman. Hun Robert en Francesca zijn mensen van vlees en bloed, geen quasi-diepzinnige buikspreekpoppen.

Wie naar The Bridges of Madison County gaat, zal zwijmelen; misschien zelfs zoveel dat hij zich niet zal storen aan de overdaad aan romantische muziek, of aan het feit dat het intense spel van Streep en Eastwood telkens onderbroken wordt door flashes forward naar Francesca's kinderen, die dertig jaar later hun moeders geheim uit brieven en dagboeken destilleren. Eastwoods film mist de stijlvolle eenvoud en de Hollandse terughoudendheid van Heddy Honigmanns Tot ziens, die over een vergelijkbaar onderwerp en vergelijkbare dilemma's gaat. Maar eerlijk is eerlijk: om The Bridges of Madison County heb ik meer tranen gelaten.