OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

Daadkrachtige liberaal koopt met moeite een bloemetje

Andrew Shepherd, de fictieve titelheld van The American President, is een knappe en gevoelige maar daadkrachtige liberaal _ een Roosevelt met de uitstraling van een Kennedy. Het volk draagt hem op handen, omdat hij het goed doet, en ook uit medeleven: zijn vrouw stierf vlak voor zijn verkiezing en hij is vader en voogd van een puberende dochter. Als hij in het vierde jaar van zijn ambtstermijn twee belangrijke wetsvoorstellen door het Capitool wil loodsen, wordt hij verliefd op een lobbyiste voor de milieubeweging. Het stelt Shepherd niet alleen voor onverwachte praktische problemen (hoe koopt een president onopvallend een bloemetje voor zijn geliefde?), maar brengt hem ook in politiek diskrediet. Zijn tegenstander bij de aanstaande presidentsverkiezingen (Richard Dreyfuss als kruising tussen de republikeinse bullebakken Bob Dole en Phil Gramm) laat niets na om Shepherd en de "First Mistress' zwart te maken. Al gauw keldert de president in de peilingen.

De plot is bijzaak in The American President, en de satire op de Washingtonse politiek is fluweel gehandschoend: Reiners Witte Huis, met zijn opgewonden, blunderende workaholics lijkt meer op een kippenren dan een slangenkuil, en zelfs de halfslachtigheid van de wetgevende macht heeft de scenarioschrijver (Aaron Sorkin, die eerder met Reiner samenwerkte bij A Few Good Men) niet verleid tot cynisme. Ironie en understatement regeren, zoals wanneer de lobbyiste haar geliefde de president hoont om zijn "misdaadwet waardoor een kleuter voortaan drie dagen moet wachten voor hij een uzi mag kopen.'

De dialogen hebben vaart, ook al zijn ze af en toe wat voorspelbaar, de romantiek is goed gedoseerd, en in alle bijrollen wordt met flair geacteerd, onder anderen door Martin Sheen als de vaderlijke chef-staf van het Witte Huis, en door Michael J. Fox als de hyperactieve adviseur voor binnenlandse zaken. Maar het hoogtepunt van The American President is Michael Douglas, die in de rol van president nog meer charme en onverzettelijkheid weet te leggen dan Ronald Reagan in zijn eerste termijn. Onbetaalbaar is Douglas' kinderlijk trotse en tevreden blik wanneer hij _ zonder hulp van zijn secretariaat _ per telefoon een afspraakje heeft gemaakt met zijn geliefde in spe.

Douglas krijgt perfect tegenspel van Annette Bening, die zich na rollen tegenover Anjelica Huston (The Grifters) en haar echtgenoot Warren Beatty (Bugsy, Love Affair) bewijst als een volbloed comédienne. Met pretoogjes, subtiele wenkbrauwbewegingen en een ontwapenende lach speelt ze overtuigend de voorheen spijkerharde lobbyiste die onder de avances van de president verandert in een schutterend schoolmeisje.

The American President gaat over de botsing tussen privéleven en politiek, symbolisch verbeeld door de saxofoon van de presidentiële dochter, die midden in het Witte Huis voortdurend toonladders zit te spelen. Natuurlijk loopt alles goed af, zoals dat hoort in een feelgood movie: het lukt Reiners president op het nippertje om zijn liefdesleven niet te laten lijden onder zijn carrière en omgekeerd. Dat mag een Amerikaanse droom zijn die te naïef is voor het werkelijke leven, het staat een geslaagde komedie niet in de weg.

PIETER STEINZ