OUDE
NUMMERS
FILMARCHIEF
DOSSIER
OPSPORING
DOCUMENTATIESERVICE
| T I T E L : | Showgirls |
| R E G I E : | Paul Verhoeven |
| M E T : | Elizabeth Berkley, Gina Gershon, Kyle MacLachlan |
Showgirls is de nieuwe Spetters
Door HANS BEEREKAMPDe heftigheid waarmee de Amerikaanse en internationale pers Paul Verhoevens Showgirls de grond in geboord heeft, deed de Nederlandse regisseur denken aan wat hun Nederlandse collega's in 1980 met Spetters deden. De vergelijking gaat in meer aspecten op; het scenario van Verhoevens grootscheepse film over seks, macht en opportunisme achter de schermen van Las Vegas lijkt soms eerder door Gerard Soeteman dan door Joe Eszterhas geschreven. De doortastende vedette die het van stripper en 'laptop dancer' (een soort van peepshow zonder luikje) tot ster van een groot casinoballet brengt (Elizabeth Berkley) heeft soms wel iets van Fientje, de door Renee Soutendijk gespeelde patatbakster uit het Maassluis van Spetters. Beiden zijn ook intens ordinair, en eigenlijk niet zo vreselijk interessant.
Wat Verhoeven en Eszterhas in Showgirls beweren over de 'condition humaine' klinkt me aannemelijk in de oren: ,,Er is altijd iemand op de trap achter je die meer honger en ambitie heeft,'' zegt de voormalige vedette (Gina Gershon als een poor man's Ava Gardner) in het ziekenhuis tegen haar voormalige stand-in die haar naar beneden duwde, ,,hoe dacht je dat ik mijn eerste kans gekregen had?''
Bij het begin van Showgirls maak je dus de veiligheidsriemen vast en bereid je je voor op 'a bumpy night', om met Bette Davis in All About Eve te spreken. Het grootste verwijt dat Verhoeven te maken valt is dat erotisch spektakel en cynisch vuurwerk grotendeels uitblijven. Van Verhoevens oorspronkelijke voornemen om een MGM-'backstage'-musical te maken met een eigentijds budget en 'full frontal nudity' valt evenmin iets te herkennen als van zijn visuele inspiratie door Fellini's 8 1/2. Ja, de steadicam van cameraman Jost Vacano staat zelden een moment stil en er is een soort van zenuwachtigheid in de vormgeving die je voor stijl zou kunnen verslijten, maar muziek (van Dave Stewart) noch choreografie brengt betovering tot stand. Dat het overdadige en mechanische bloot eerder afkeer en verveling dan lust opwekt is nu juist weer het soort van sardonische grap dat je Verhoeven van harte gunt, evenals de - helaas al door zijn biograaf Rob van Scheers eerder onthulde - subtiele verwijzingen in Showgirls naar Allerzielen, Kerstmis en de Wederopstanding: 'Jesus Coming On', meldt de lichtreclame waarvan twee letters kapot zijn.
Showgirls is niet de hemeltergend slechte, intelligentie en gevoel van
de toeschouwer beledigende film die de Amerikaanse filmkritiek erin zag,
evenmin overigens als Spetters dat was. Het is wel Verhoevens minst
geslaagde Amerikaanse film tot nu toe, met verontrustend oninteressante
en zwakke acteurs en een curieus gebrek aan erotiek. Ik heb me er wel
mee vermaakt, maar had geen tweede keer moeten gaan kijken; dan blijft
er heel weinig meer over van de flinterdunne clichépersonages.
1 JUNI 1996