OUDE
NUMMERS
FILMARCHIEF
DOSSIER
OPSPORING
DOCUMENTATIESERVICE
| T I T E L : | The Killer (Diexue shuang xiong) |
| R E G I E : | John Woo |
| M E T : | Chow Yun-Fat, Danny Lee, Sally Yeh |
Een slachtpartij met klapwiekende vredesduiven
HANS BEEREKAMPDe Nederlandse bioscoopcarrière van het werk van Hongkong-regisseur John Woo alias Wu Yusen heeft een grillig en absurd verloop. In kleine kring verwierf Woo (1948) de laatste jaren, dank zij cultvideotheken en enkele nachtvoorstellingen tijdens het Filmfestival Rotterdam, een stevige reputatie als maker van zorgvuldig gechoreografeerde, excessief gewelddadige gangsterfilms, made in Hongkong. De legendarische status van bij voorbeeld The Killer (1989) en Hard-boiled (1992) bezorgde Woo zelfs werk in Hollywood, waar hij vorig jaar Hard Target regisseerde, met Jean-Claude van Damme in de hoofdrol. Toen die doorsnee-actiefilm in de bioscoop uitkwam, haastte elke recensent zich te melden dat het maar een slap aftreksel was van wat Woo vermag. Maar Hard Target was niet de eerste Woo-film die hier gedistribueerd werd: in 1977 draaide zijn derde film, een kung fu-avontuur uit de Golden Harvest-studio getiteld Hand of Death, gewoon een week onopvallend in het enorme Rembrandtpleintheater. Nu wordt dan Woo's beroemdste film The Killer in een klein zaaltje uitgebracht, alsof het een artistiek experiment betreft.
'Opmerkelijk' zou een betere benaming zijn voor The Killer, wellicht de film met de meeste dodelijke slachtoffers uit de geschiedenis van de wereldcinema. Hoewel de melodramatische structuur en het heldendom van de beide, intens met elkaar verbonden mannelijke hoofdpersonen in een Aziatische traditie thuis horen, is de film bedoeld als een hommage aan Woo's westerse idolen, regisseurs als Jean-Pierre Melville en Martin Scorsese. De huurmoordenaar Jeff (gespeeld door de in Hongkong immens populaire acteur Chow Yun-Fat) is zelfs vernoemd naar de door Alain Delon vertolkte titelheld uit Melvilles Le samourai. Aan het begin van The Killer verwondt Jeff tijdens een schietpartij in een nachtclub per ongeluk een zangeres (Sally Yeh), die daardoor blind wordt. Weinig later redt Jeff haar op straat van een stel belagers en biedt, zonder zich als de verantwoordelijke bekend te maken, aan haar oogoperatie te betalen. Daartoe dient hij nog een laatste grote klus op te knappen, een aanslag op een rijke zakenman, waarbij Jeff een politie-inspecteur (Danny Lee) op zijn weg vindt. Er ontstaat een hecht begrip tussen de rechercheur en zijn tegenstander, die nobel samenspannen om het meisje onwetend te laten van hun beider taak. Zij serveert thee, zonder te zien hoe de twee mannen elkaar onder schot houden en een nep-conversatie voeren, alsof ze oude vrienden zijn op een reünie. De absurditeit bereikt een toppunt als ze elkaar Mickey Mouse en Dumbo noemen.
Na een ongelooflijke finale, met een slachtpartij in een katholieke kerk, compleet met klapwiekende vredesduiven en een melodramatische sterfscène, betreurt de politieman de dood van 'zijn' Mickey Mouse. De film eindigt met het sentimentele liedje dat Yeh dan voor de zoveelste keer ten gehore brengt.
De combinatie van grenzeloos melodrama met geraffineerd geënsceneerde geweldorgieën maakt van The Killer een film die je niet licht vergeet. Het is allemaal zo idioot dat kwaliteitsnormen niet van toepassing lijken. De distributeur afficheert The Killer als een 'heroic bloodshed action epic', als om de toeschouwer te waarschuwen dat hij iets te zien krijgt dat tot een heel apart genre behoort. Het is bijna chique geworden om John Woo te bejubelen. Nu is het inderdaad een belevenis er eens kennis van te nemen. De gedachte dat vijftien jaar geleden Woo nog anoniem in de Nederlandse bioscoop rondwaarde, relativeert zijn cultstatus enigszins en zegt veel over de snelle evolutie van film van kermisvermaak tot kunstzinnig fenomeen.
1 JUNI 1996