OUDE
NUMMERS
FILMARCHIEF
DOSSIER
OPSPORING
DOCUMENTATIESERVICE
| T I T E L : | Les gens normaux n'ont rien d'exceptionnel |
| R E G I E : | Laurence Ferreira Barbosa |
| M E T : | Valéria Bruni-Tedeschi, Melvil Poupaud, Marc Citti |
Ongewoon, ja, maar weinig bijzonder
Hans BeerekampHoudt het nou nooit op met die speelfilms waarin aangetoond wordt dat psychiatrische patiënten net gewone mensen zijn? In de jaren zeventig voegden films als Toestanden van het Werkteater of Ken Loach's Family Life nog iets toe aan het toen woedende debat, maar nu lijkt het op het intrappen van een open deur. De titel Les gens normaux n'ont rien d'exceptionnel (Gewone mensen hebben niets bijzonders) van de zeer bescheiden debuutfilm van de Parijse Laurence Ferreira Barbosa suggereert meer wijsheid en ironie dan de film zelf biedt. Veel ergernis wekt bij mij vooral de komische vertolking van de bewoners van een inrichting, met hun bestudeerde tics en stereotiepe gedrag. De belangrijkste vraag (namelijk: wat zou je kunnen doen om hen gelukkiger te maken?) komt in de schematische en achteloze schets van de psychiaters en verpleegkundigen nauwelijks aan bod.
De beste scènes uit de ook op het International Filmfestival Rotterdam vertoonde film zitten aan het begin. Een sigaret wordt nat van de langzaam neerbiggelende traan op het gezicht van Martine (Valéria Bruna-Tedeschi). Ook de steeds weer overstromende agressie in het gedrag van de jonge vrouw en de machteloze verbazing van collega's en vrienden worden overtuigend weergegeven. Na een onbetekenend incident laat Martine zich vrijwillig opnemen, ten prooi aan tijdelijk geheugenverlies. Binnen de muren van de inrichting transformeert de boosheid zich tot drammerigheid en bemoeizucht jegens de andere patiënten. Zo redt zij zich en hoeft dan ten minste niet over zichzelf na te denken. Martine is niet ziek genoeg voor stevige vormen van hulpverlening, maar lijkt zich in de buitenwereld ook niet goed te kunnen handhaven. 't Is tragisch, maar de te alledaagse en realistische benadering van het personage door Ferreira Barbosa vermag geen overmatige identificatie met haar lot te bewerkstelligen. Ook de ongewone mensen hebben in deze film weinig bijzonders of poëtisch.
1 JUNI 1996