OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

Verrassende film van Mike Newell verovert Verenigde Staten en Europa; Met 'upper class' van bruiloft naar uitvaart

Regisseur Mike Newell maakte al vele, vaak een beetje kleurloze, maar verzorgde films: Dance with a Stranger, SourSweet en Enchanted April, om alleen de meest geslaagde te noemen. Scenarioschrijver Richard Curtis verdiende uitsluitend televisieroem, door programma's als Not the Nine O'Clock News, Blackadder en Mr. Bean, alle geschreven voor komiek Rowan Atkinson, die in Four Weddings and a Funeral de gastrol speelt van een stuntelende geestelijke in opleiding. De meeste andere acteurs lopen al geruime tijd mee in filmland, zonder ooit ook maar in de buurt te komen van de sterstatus die hoofdrolspeler Hugh Grant nu tot zijn eigen verbazing in Hollywood geniet. 'Variety' citeerde laatst het nu al legendarische antwoord dat Grant gaf, nadat zijn agent benaderd was door een producent van actiefilms met de vraag: 'Can Hugh carry a gun?'. Zijn personage in Four Weddings and a Funeral, een onhandige jongere uitgave van de Britse kroonprins, had het niet beter kunnen formuleren: ,,I think I could, though I'm rather frightened of loud noises''.

Ook een beschrijving van de formule van de film, die menigeen de komende tijd zal proberen te imiteren, verklaart niet wat deze nu precies zo aantrekkelijk maakt. Relaties en rituelen zijn de belangrijkste ingrediënten, zodat je Four Weddings and a Funeral nog het beste kunt vergelijken met Cousin, cousine, When Harry Met Sally of het aanzienlijk minder geslaagde groepsportret van een generatie in Kenneth Branaghs Peter's Friends. Scenarist Curtis kwam op het idee een film te schrijven over een groep vrienden uit de hoogste Britse kringen, die zich uitsluitend afspeelt tijdens vier bruiloften en een begrafenis, toen hij eens in zijn agenda geteld had dat hij de afgelopen elf jaar 65 trouwpartijen en drie uitvaarten had bijgewoond.

De dynamiek van het verhaal, dat overigens voortdurend verluchtigd wordt met bijzonder goed gekozen en aanstekelijke populaire muziek, wordt aardig samengevat door de Gershwin-song But Not for Me in de openingsscène. De verlegenheid van Grants personage en zijn enorme talent om steeds het verkeerde te zeggen en te doen, leiden er toe dat hij zich al heeft neergelegd bij de gedachte dat de trouwklokken wel nooit voor hem zullen luiden. Maar de ontmoeting op bruiloft nummer een met een door de omvang van haar hoed opvallende Amerikaanse journaliste (Andie MacDowell), doet hem - en ons - tot de laatste minuut van de film in spanning verkeren over de juistheid van die voorspelling.

Charles, zoals Grant in Four Weddings and a Funeral heet, is niet de enige in het gezelschap die zich wel oppervlakkig conformeert aan de zeden van zijn klasse, bij voorbeeld door menige zaterdag op te offeren aan trouwfestiviteiten rond een rustiek kapelletje in Somerset of een familieslot in Schotland, zo lang hij maar zelf buiten schot kan blijven. Zijn zuster Scarlett (de verrukkelijke Charlotte Coleman), met wie Charles een vrijgezellenappartement in Londen deelt, symboliseert de houding van de hele vriendenkring perfect, door haar punkkleding vlak voor het betreden van de kerk tijdelijk te verruilen voor een bij die gelegenheid passende japon.

De eigenaardigheden van de Britse 'upper class' mogen niet de kern vormen van de charme van de film, die immers aansluit bij de nu in de hele westerse wereld prevalerende ontheemde en pragmatische attitude, het is wel het toefje op de bruidstaart. Het valt niet moeilijk in te zien wat al die Amerikaanse meisjes zo aantrekt in de verstrooide onhandigheid van Charles; voor een deel is het ook het vermoeden dat achter die moderne façade van slordige onverschilligheid een eeuwenoude traditie schuil gaat, die zowel een ballast als een zekere meerwaarde betekent.

Misschien wel daarom is de Amerikaanse Andie MacDowell in het sterke ensemble acteurs relatief de zwakste schakel. Haar 'grote' scène, waarin ze op verzoek van Grant haar minnaars tot dan toe hardop telt ('minder dan Madonna, meer dan Lady Di') vormt de aangename uitzondering. Heel goed zijn daarentegen Simon Callow als de exuberante levensgenieter in de vriendenkring en Kristin Scott Thomas als de cynische, maar bij nader inzien niet zo onbewogen boezemvriendin.

In filmisch opzicht is Four Weddings and a Funeral, ondanks de ingenieuze rigiditeit van het scenario dat de perioden tussen de huwelijkspartijen overslaat, niet zo bijzonder. Het is keurig vakwerk, waar puristische cinefielen schamper hun schouders over op zullen halen. Het is wel een innemende, warme, herkenbare tractatie voor wie zich in de bioscoop graag heimelijk aan sentimentaliteit te buiten gaat. Het succes zal ook in Nederland niet uitblijven.