OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

Hackman en Washington wachtend op radioboodschap

Het fascinerende is de sympathie voor de bemanning. Je hoopt dat ze de haven uit zullen glippen voor de vijand hem helemaal afsluit. Je zult een zucht van verlichting slaken als ze weer veilig thuis komen. Terwijl "thuis' Hitler-Duitsland is. We varen mee op een U-Boot. Een onderzeeër vol nazi's die geallieerde schepen naar de kelder helpen. Die sympathie drong de film de kijkers in 1981 op. Een onontkoombaar medeleven met de verkeerde kant.

Wat is er zo voorspelbaar aan Crimson Tide, die deze week uitkomt? Dat het eerste kwartier ons uitlegt dat we de aardige Denzel Washington aardig moeten vinden. En dat je dan al weet dat hij ruzie zal krijgen met zijn meerdere, Gene Hackman, maar dat die toch ook een fijne kerel is. En verder resteert de doorsnee-spanning: torpedo's, lekkages, achtervolgers en krakende voegen.

Sinds de wereld niet meer in twee comfortabele kampen is verdeeld, moet in een oorlogsfilm altijd even worden uitgelegd welke schurken we deze keer weer moeten bevechten. In Crimson Tide is daarom een uitzending van CNN ingelast, over de revolutie van een Zjirinovksi-achtige Russisch-nationalist die een kernwapenarsenaal in Wladiwostok inneemt. Marine-officier Denzel Washington zit net thuis de verjaardag van zijn dochtertje te vieren, als zijn oog op het nieuws valt. Het verhaal kan beginnen.

De tijdbom onder Crimson tide is een vader-zoon conflict: jonge studiebol Washington vaart mee op de onderzeeër van de ervaren praktijkzeeman Hackman. Washington weet hoe het hoort, Hackman weet hoe het moet. De bom wordt op scherp gezet als de boot een halfontcijferbare radioboodschap krijgt dat ze iets met hun kernwapens moeten doen. Afvuren, beveelt Hackman. Maar we weten het niet zeker, zegt Washington.

Omdat ze alletwee gelijk willen krijgen, laat eerst Washington Hackman opsluiten en vervolgens Hackman Washington. Ten slotte zitten ze tegenover elkaar op de commandopost over koppige paarden te discussiëren, terwijl ze wachten op een betere radioboodschap. Dat Hackman en Washington deze absurde scene doorkomen, is een acteerprestatie van de bovenste plank.

Zo gaat het de hele film door. De scenariovondsten zijn vergezocht, de regie is nooit verrassend. Dat de mariniers na jaren hondetrouwe dienst onder zeeheld Hackman, zo verdeeld raken door het optreden van nieuweling Washington dat ze de kapitein gevangen zetten in diens hut, is volstrekt ongeloofwaardig. Dat de krijgsraad ze na afloop allebei op vrije voeten laat eveneens. Dat Hackman zijn boot "vermaakt' aan Washington en van zijn pensioen gaat genieten, is niet te bevatten. Deze bootfilm drijft louter op de twee hoofdrolspelers en dat is een te zware last.