OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOSSIER OPSPORING  
  DOCUMENTATIESERVICE  

Ode van Von Garnier aan het onzinnige bedrog van de ander en zichzelf; Wanhoopswacht naast zwijgende telefoon

Voor haar debuut Abgeschminkt!, publiekstrekker in Duitsland en winnaar van de Oscar voor de beste niet Engelstalige studentenfilm, gaat de jonge Duitse cineaste Katja von Garnier in feite niet anders te werk dan haar personage Frenzy in die eerste scène. Ze inventariseert. Haar film, die duidelijk schatplichtig is aan Männer van Garniers destijds ook al zo succesrijke landgenote Dorris Dörrie, is een verzameling. Een overzicht van de gangbare strategieën die de beide seksen aanwenden op het slagveld waar onophoudelijk slachtoffers vallen, maar waar iedereen zich telkens toch weer begeeft omdat de liefde er veroverd kan worden.

Een opsomming is Abgeschminkt! beslist niet. Wel een originele, klaterend vormgegeven uitstalling, een mozaïek vol onverwachte oneffenheden, met dalen zo goed als pieken. Garnier is geen hypochonder, ze ziet voor alles van al het goede tussen mannen en vrouwen de humor in. Haar film is een ode aan al dat onzinnige bedrog van de ander en van zichzelf, waarin beide seksen er liefderijk van langs krijgen, maar de mannen en hun egomanie een beetje meer dan de vrouwen en hun merkwaardig hooggespannen verwachtingen.

In een traditioneel maar daarom niet minder sterk verhaal trekt de liefde voorbij aan de carrièrejaagster en aan haar beste vriendin, de mannenjaagster. Beiden zien we in de slag met een man en de actrices Katja Riemann (Frenzy) en Nina Kronjäger (Maischa) spelen hun rollen hartverwarmend. De een staat bloednerveus voor de klerenkast op zoek naar dat ene jurkje dat Hem zal verleiden, de ander weifelend voor de spiegel - bijna dertig, en dat zie je. De een jogt in een uitbundig, zorgvuldig geselecteerd sportkostuumpje langs het voetbalveld waar Hij in de weer is (ze houdt het gelukkig vol totdat ze achter de bosschages verdwenen is). De ander betrapt zich er woedend op dat ze begerig denkt aan babies als ze maar een avond heeft doorgebracht met een man die nu eens geen hufter is. En wie herkent niet de wanhoopswacht naast de zwijgende telefoon: is die draad wel heel en zit de stekker in het stopcontact? Ze willen alles van een man of op een paradoxaal bezitterige manier juist helemaal niets.

Maischa de Doña Juana valt als een blok voor een veel te mooie jongen. Verblind door zijn uiterlijk en, eerlijk is eerlijk, doordat ze denkt dat ze een andere vrouw te snel af was, is ze zo stom om zijn egocentrische geleuter niet te beluisteren voor wat het is: hij is constant aan het woord, elke zin begint met 'ik' en hij klaagt zijn leed over zijn ex-vriendin die, omdat hij het uit heeft gemaakt, met zelfmoord dreigt. Maischa moet haar gebrek aan onderscheidingsvermogen bekopen met een fantasieloze wip (amusant in beeld gebracht door Garnier en haar cameraman Torsten Breuer, met hilarische accenten op zijn ijdelheid en haar vermoeid-beleefde meedoen). Teleurgesteld papt ze weer aan met Claus, de minnaar die ze achter de hand houdt, en raakt bevangen door een, even herkenbare als onredelijke fit van jaloezie wanneer ze merkt dat hij op zijn beurt elders vertier heeft gezocht.

Allengs spitst zich het verhaal echter toe op Frenzy. Wellicht schetste Garnier in Frenzy een zelfportret, in ieder geval tekende zij in haar de dilemma's van de ambitieuze, artistiek bevlogen vrouw die gelooft in het feminisme en die welbewust haar werk en haar leven door dat geloof laat bepalen. Als een man zich aandient, een leuke man, met fouten maar ook met humor en gevoel, blaft ze hem gewoontegetrouw af - kerels kan ze niet gebruiken, ze wil tekenen en schilderen. Wanneer ze desondanks smoorverliefd is geworden en, met alle chaos vandien, een verhouding met hem begint, wordt haar werk beter, dat ziet ze zelf ook in. Levend, leuk, erotisch; wel kritisch en sociologisch inventariserend, niet theoretisch; niet bits, niet gebeten. Net als de film van Katja von Garnier.