OUDE NUMMERS  
  FILMARCHIEF  
  DOCUMENTATIESERVICE  

De beste en de slechtste acteur van Hollywood

Door HANS BEEREKAMP
Going in Style was in 1979 de titel van een van de eerste speelfilms van regisseur Martin Brest, die later eer zou inleggen met successen als Beverly Hills Cop, Midnight Run en Scent of a Woman.

Going in Style zou ook het motto kunnen luiden van Brests Meet Joe Black, waarin Anthony Hopkins er drie uur over doet om waardig te sterven. Vlak voor zijn 65ste verjaardag hoort de erudiete en wijze mediamagnaat William Parrish (Hopkins) 's nachts een stem, die zijn dood aankondigt. Magere Hein zal hem persoonlijk komen ophalen, maar verleent enig respijt, want de Dood verveelt zich en is nieuwsgierig naar de mensenwereld. De rijkdom en macht van Parrish maken hem een geschikte kandidaat om als gids te dienen; zolang Hein (of Joe Black, zoals Parrish zijn bezoeker doopt) zich vermaakt, krijgt de terdood veroordeelde uitstel.

Vaag gebaseerd op het toneelstuk en de film Death Takes a Holiday (Mitchell Leisen, 1934) verschuift Brest de nadruk van de onwennige Dood naar de man, die hij komt halen en die een aantal levensvraagstukken op moet lossen, voordat hij in vrede kan vertrekken. Dat had een aardige film op hebben kunnen leveren, als het scenario (mede geschreven door Bo Goldman, die ook tekende voor Brests Scent of a Woman, waarin eveneens een oude wijze en een mooie jonge man levenslessen uitwisselen) niet zo traag en gedragen zou zijn geweest, ongemakkelijk laverend tussen tragische en komische noten.

Het grootste probleem van Meet Joe Black is echter niet het scenario, maar de casting van de titelrol. De Dood heeft namelijk het lichaam uitgekozen van prijsdier Brad Pitt, die in het begin van de film de rol speelt van een toevallige passant, waar Parrish' dochter (Claire Forlani) halsoverkop verliefd op is geworden en die vlak daarna door een auto wordt geschept. Als Joe Black moet Pitt een blanco personage spelen in een geleend lijf, en dat vergt meer nuancering en raffinement dan de ster, die altijd niets meer of minder dan 'Brad Pitt' uitbeeldt, in huis heeft.

De koppeling van de beste en de slechtste acteur uit de huidige Hollywood-eredivisie doet bijna sadistische bedoelingen van de producent vermoeden. Hopkins speelt de stervende koning met de luciditeit die je van hem verwachten mag, Pitt steekt een lepel pindakaas in zijn mond en probeert leeg te kijken, maar ziet eruit als een pruilende puber. Dat schept ruimte voor onbedoelde vragen. Waarom weet de Dood niet hoe pindakaas smaakt of hoe je de liefde bedrijft, maar spreekt hij wel foutloos Engels? En wie neemt zijn eigenlijke taken waar tijdens de vakantie?

Er kleeft nog een ander mysterie aan Meet Joe Black. De muziek van Thomas Newman, een doorgewinterde Hollywoodcomponist, plagieert op minstens drie momenten (aan het begin van de film, bij de introductie van Joe Black en bij de dood van Parrish) noot voor noot een thema van Arvo Prt, zonder dat dit in de credits vermeld wordt. Nu wordt de mystieke muziek van Prt de laatste tijd in heel veel films gebruikt, maar nooit zo brutaal zonder bronvermelding. Hoe bestaat het dat de Ests-Duitse componist Universal Pictures nog geen proces heeft aangedaan?